ภาษาอีสานมาใหม่ 11781 - 11790 จาก 17431
-
ทุ่ม
แปลว่า : เต็ม ล้น อย่างว่า คนตายล้นกองกันดาไขว่ เลือดทุ่มล้นนากว้างพร่ำแดง (ฮุ่ง) เศิกทุ่มล้นเมืองบ้านขุ่นมัว (กา). -
ทุ่ม
แปลว่า : เนืองนอง น้ำตาหลั่งไหลเพราะจะได้พลัดพรากจากกัน อย่างว่า นัยเนตรน้ำนองทุ่มทังสอง เทื่อนี้ลูกจักไกลกูพลัดพรากไปวันนี้ แลนอ (สังข์). -
ทุม
แปลว่า : หมู่ไม้ หมู่ไม้เรียก ทุม ทุมา ก็ว่า อย่างว่า ทุมาจากไม้ต้นหลัง ทุมังสู่ไม้ต้นหน้า ฮ้องเคี่ยนง่าดากัน (เวส). -
ทุ้งทาว
แปลว่า : สืบสวน สืบสาว ถามขาว เช่น ญาติพี่น้องที่ไปอยู่แห่งอื่น อยากจะทราบว่าอยู่เป็นสุขหรือตายไปแล้วก็สืบถามดู เรียก ทุ้งทาว. -
ทุคตะ
แปลว่า : คนเข็ญใจ คนตกทุกข์ คนได้ยาก เรียก ทุคตะ. -
ทุกข์
แปลว่า : ความยาก ความลำบาก ความเดือดร้อน ความจน ความยากไร้ ทุกข์แยกเป็น 2 ทุกข์คือ ทุกข์กายและทุกข์ใจ อย่างว่า ทุกข์เพิ่นบ่ว่าดี มีเพิ่นจั่งว่าพี่น้องลุงป้าเอิ้นว่าหลาน (ภาษิต). -
ทุ
แปลว่า : ชั่ว ยาก ทุเป็นคำนำหน้าศัพท์อื่นมีความหมายไปในทางที่ชั่วหรือลำบาก เช่น ทุศีล ทุธรรม ทุชาติ ทุชน. -
ทื้น
แปลว่า : จิก ดึง แร้งจิกหมาเน่าเรียก แฮ้งทื้นหมาเน่า ดึงโดยแรงเรียก ทื้น อย่างว่า แต่นั้นเหนพากย์ข้อแขกล่าวกวนฟุน มือทวายผมแยกคืนกำทื้น โยธาเที้ยนฝูงขุนเหง้าใหญ่ ทุกที่ขึ้นเมือห้องคั่งคน (ฮุ่ง). -
ทึม
แปลว่า : หนา ใหญ่ ป่าที่ต้นไม้หนาแน่นเรียก ป่าทึม อวัยวะส่วนที่ใหญ่เรียก ทึม อย่างว่า ญิงใดฝาตีนกว้างกกขาทึมป้งแค่งใหญ่ ญิงนั้นแม่นว่าเป็นข้อยข้าสอนได้กะบ่ฟัง (คำสอน). -
ทึน
แปลว่า : ทุน ของเดิมหรือเงินเดิมที่มีไว้เพื่อหาผลประโยชน์ เรียก ทึน อย่างว่า ความคึดมีบ่แพ้ทึนชิค้าหากบ่มี (ภาษิต).