ภาษาอีสานมาใหม่ 12601 - 12610 จาก 17431
-
แด่นแด้
แปลว่า : ทุรกันดาร อัตคัดขัดสน บ้านเมืองที่เต็มไปด้วยความอาภัพอับจน ผู้คนเจ็บไข้ได้ป่วย เรียก บ้านแด่นแด้ อย่างว่า โคกแด่นแด๋โคกแด่นแด้ ป่าแกแกมป่าไค้ ใผไข้ตั้งแต่ตาย (บ.). -
แด่น
แปลว่า : ขนสีขาวที่ขึ้นหน้าผากของคนหรือสัตว์เรียก หน้าแด่น. -
แดน
แปลว่า : เขต แขวง แว่นแคว้น ทาง ชายเขตดงเรียก แดนดง เขตดินเรียก แดนดิน เขตผีเรียก แดนผี อย่างว่า ชาวเทศท้าวขงเขตแดนผี เขาก็เฮฮนตกตื่นใจกลัวย้าน (สังข์). -
แดด
แปลว่า : แสงตะวัน แสงตะวันเรียกแดด อย่างว่า เทียวทางท่งแดดวอน เทียวทางดอนแดดไหม้ ให้ถกขาไว ไวฮีบฟ้าวหาฮ่ม (กลอน). -
แด้ง
แปลว่า : บิด งอๆ ไม้ที่ถูกไฟหรือแสงแดดเผาบิดงอไป เรียก ไม้กระแด้ง แด้ง ก็ว่า. -
แด้ง
แปลว่า : แกรน แห้ง ไม่เติบโต ต้นไม้ที่ไม่เติบโตเรียก ไม้กระแด้ง ไม้กำแพ้ง ก็ว่า อย่างว่า คือดั่งไม้กำแพ้งแมงข้อส่องบ่เห็น (ภาษิต). -
แดง
แปลว่า : สีชนิดหนึ่งแดงเหมือนเลือดเรียก สีแดง ผ้าที่ยอมด้วยสีแดง เรียก ผ้าแดง อย่างว่า ควรที่เทพาเพี้ยงผืนแดงป้องปั่น พื้นล่างล้ำลือบ้างบ่มี เจ้าเอย (สังข์). -
แดกงา
แปลว่า : ขนมคลุกงา คือ คั่วงาแล้วตำข้าวเหนียวนึ่งผสมน้ำอ้อย เรียก เข้าแดกงา. -
แดก
แปลว่า : กินเกินประมาณ เรีนกว่า แดก หรือว่า สิแตกแดกตับ ก็ว่า. -
แดก
แปลว่า : ทิ่ม แทง ตำ อย่างว่า ตีเจ็บแล้วแสน๙ออยกะปานด่า แม่นว่าเว้าจ้อยจ้อยก็ปานไม้แดกตา (ผญา) อย่าได้หม้นแค่งฮั้ว เฮียวไม้๙แดกตา (ย่า).