ภาษาอีสานมาใหม่ 13131 - 13140 จาก 17431
-
ซกงก
แปลว่า : อาการที่ยกขึ้นสูงเรียก ซกงก -
ไชโย
แปลว่า : คำเปล่งเสียงแสดงความดีใจในการที่ได้ชัยชนะ. -
ไช
แปลว่า : เจาะ สับ เช่น แมลงภู่เจาะดอกไม้เรียก ไช อย่างว่า ภุมราไชสาบละอองอายเอ้า (สังข์). -
ใช้
แปลว่า : จับจ่าย ใช้สอย การจับจ่ายใช้สอยเรียกใช้ อย่างว่า ได้บ่เสียบ่มีบ่อนไว้ กินบ่ใช้เป็นหนี้เท้าตาย (ภาษิต). -
ใช้
แปลว่า : คนใช้ คนที่รับทำธุระให้เรียกคนใช้ อย่างว่า เม็งก็แหนพากย์ถ้อยถนอมกล่าวบาไท ปีปายเสียงสั่งความคนใช้ (ฮุ่ง). -
ใช่
แปลว่า : เป็นคำรับรองว่าเป็นเช่นนั้น ถ้าไม่ใช่ก็บอกว่ามิใช่ อย่างว่า ว่าจักเดินดุ่งข้ามยังฝั่งจักรวาล คือคู่ตัวคางคาวดั่งดายตกไม้ หนูจักส่งสการเมี้ยนมาหวนเห็นปีก นกเล่าไค้ดูหน้าก็ใช่เฮา (ฮุ่ง). -
โชค
แปลว่า : สิ่งที่นำความดีมาให้เรียกโชค สิ่งที่นำความเสียมาให้เรียกเคราะห์ เช่น ทำมาค้าขายได้กำไรเรียกมีโชค อย่างว่า ดีท่อเจ้าหล้าน้อยน้องท่านทังหก อังคารศุกร์ฮ่วมในกงแก้ว หมอก็วางสอไว้ทูลถวายซ้องพระเนตร ดีท่อเจ้าหม่อมเหล้าหอซ้อยโชคมี พระเอย (สังข์). -
แช่ง
แปลว่า : การทำน้ำให้ศักดิ์สิทธิ์ คนอีสานเรียก สาบานน้ำ สำบานน้ำ ก็ว่า การสาบานน้ำทำในวันขึ้นปีใหม่ สมัยโบราณถือเดือนห้าเป็นปีใหม่ เจ้าเมืองจะทำพิธีเสกน้ำมนต์โดยให้ชาวเมืองมารวมกัน กล่าวคำสาบานแล้วกินน้ำสาบานร่วมกัน. -
เชือด
แปลว่า : ปาด แล่ เถือ อย่างว่า ปาดเล็บมือคุงชิ้น (ภาษิต). -
เชื้อง
แปลว่า : นางกำนัล นักสนม นางกำนัลหรือนักสนมเรียก เชื้อง เชือง ก็ว่า อย่างว่า สะพั่งเชื้อลดม่านลายคำ เมื่อนั้นภูธรผันแนบนางในผ้า ลำลำนิ้วเชยชมประชิดเน่งหน้าต่อหน้าเอาอุ้มอุ่นทวง (ฮุ่ง).