ภาษาอีสานมาใหม่ 13491 - 13500 จาก 17431
-
เจาะ
แปลว่า : ควักลูกตาเรียก เจาะตา อย่างว่า เขือจงเอาความขึ้นทูลธรรม์เทวราช จริงเถิ้น ว่าแม่เจาะหน่วยแก้วถวายไท้พระยอดเมือง ว่าเนอ (สังข์). -
เจาะ
แปลว่า : ทำให้เป็นรูเรียก เจาะ เช่น มอดเจาะไม้ ใบหน้าที่เป็นรูเพราะโรคฝีดาดเรียก หน้ามอดเจาะ. -
เจ้าหัว
แปลว่า : พระสงฆ์ในพระพุทธศาสนา คนโบราณอีสานเรียก เจ้าหัว เพราะนับถือพระเหมือนนับถือเจ้า นับถือสูงกว่านับถือเจ้าอีก คือนับถือเท่ากับหัวหรือสูงกว่าหัวของตน เวลาไปพบพระสงฆ์หรือถวายสิ่งของ จะยกสิ่งของที่ถวายให้สูงกว่าหัวตน. -
เจ้าหมื่นม้าว
แปลว่า : เจ้าผู้มั่งคั่งด้วยทรัพย์สินเรียก เจ้าหมื่นม้าว อย่างว่า บัดนี้หลานก็ยินแคลนไฮ้เงินคำแสนสิ่ง ให้ออกเจ้าหมื่นม้าวใจแจ้งช่อยคูณ (ฮุ่ง). -
เจ้าลุ่มฟ้า
แปลว่า : พระเจ้าแผ่นดินเรียก เจ้าลุ่มฟ้า อย่างว่า ภูมิพนาเงื้อมแดนขุนขวางฮาบ สินส่วยเจ้าลุ่มฟ้าพันท้าวทอดมา (สังข์) มันก็นบนาถแล้วเลยเลิกลงไป เทียวทางจัดฮีบตีนเดินม้า คราวไกลผ้ายหลายยามยินแปบ เลยฮอดเจ้าลุ่มฟ้าทันที่คำวัง (ฮุ่ง). -
เจ้าเมือง
แปลว่า : เจ้าผู้ปกครองเมืองเรียก เจ้าเมือง อย่างว่า งามแต่เข้าเฮ็ดนาแคมเหมือง งามแต่เมืองมีเจ้าผู้หนึ่ง (ภาษิต) เจ้าเมืองดีบ่เห็นแก่เงินแสนไถ้ เจ้าเมืองดีเห็นแก่ไพร่แสนเมือง (ภาษิต). -
เจ้าแพงช้าง
แปลว่า : พระราชโอรสเรียก เจ้าแพงช้าง อย่างว่า เมื่อนั้นพุ่งพุ่งพร้อมเชืองถ่าวอาลัว แจนแจนจัดโสรจสรวงสีล้าง ลางคนบายเอาผ้าใยบัวเลิงแลบ มาห่มเจ้าแพงช้างลูกจอม (ฮุ่ง). -
เจ้าแผ่นหล้า
แปลว่า : พระเจ้าแผ่นดินเรียก เจ้าแผ่นหล้า อย่างว่า ทุกที่แห้มหอมเผ่าไฟฟอน กลอยแฮงฮันฮอดเชียงเซาม้า เมือเถิงไท้ภูธรนบนอบ เจ้าแผ่นหล้าควรค้ามใคร่ชม (ฮุ่ง). -
เจ้าติ่วช้าง
แปลว่า : ผู้มีอำนาจรองลงมาเรียก เจ้าติ่วช้าง อย่างว่า ทุกที่เที้ยนเซ็งซ่าบุญยวง ลือเกียรติตกต่างเชียงชมอ้าง เขาก็เชิญเถิงท้าวแองกากลอยกล่าว เจ้าติ่วช้างคนิงไว้จิ่งขาน (ฮุ่ง). -
เจ้าจอมมิ่ง
แปลว่า : พระราชินี พระมเหสี พระอัครมเหสี มเหสีของพระเจ้าแผ่นดิน เป็นผู้มีอำนาจรองจากพระเจ้าแผ่นดิน เรียก เจ้าจอมมิ่ง อย่างว่า ท่อว่าคึดต่อเจ้าจอมมิ่งนางเมือง หลานก็อาดูรเฮวฮีบเตินตูเต้า (ฮุ่ง).