ภาษาอีสานมาใหม่ 14471 - 14480 จาก 17431
-
ควา
แปลว่า : จับ ยื่นมือไปจับโดยเร็ว เรียก ควา อย่างว่า มือควาบายแจ่งเสื้อ (เวส). -
ควา
แปลว่า : คว้า หยิบ ฉวย การหยับเอาสิ่งของที่ต้องการ เรียก ควา อย่างว่า มันก็ผันผายเข้าไปในผาสาท มือควาจับนาฏน้องเลยสะดุ้งตื่นตน (สังข์). -
ควัย
แปลว่า : โยก คลอน ติง ไหว ต้นไม้ถูกลมพัดติงไหว เรียก ควัย ไคว ควย ก็ว่า อย่างว่า หมู่หนึ่งฮู้แป่ม้างพะลานท่าวไควคอน เลาลมหลวงออกดังสองก้ำ (สังข์). -
ควันหลง
แปลว่า : ควันที่เหลืออยู่หมายถึงเรื่องที่ชำระไปแล้วยังมีหลงเหลืออยู่เรียก ควันหลง. -
ควันพลึก
แปลว่า : ควันมืดมิมองไม่เห็นดวงตะวัน เรียก ควันพะลึก อย่างว่า ควันพลึกเพลี้ยงไฟผางเผาโลก มารมืดกุ้มหาญห้าวหิ่งเนือง (สังข์). -
ควันคั่ง
แปลว่า : ควันปลิวไปเต็มเรียก ควันคั่ง อย่างว่า พ่องก็ผายไฟฟ้งเป็นแปวปุนคอบ ควันคั่งฟ้าดูเบื้องบ่มฝน (สังข์). -
ควัน
แปลว่า : สิ่งที่มีสีดำหรือสีขาวเหมือนหมอกลอยจากของที่ไหม้ไฟ เรียก ควัน อย่างว่า ตาบอดเหลียวเบิ่งน้ำนทีกว้างกว่าวัน (สุด). -
ควัด
แปลว่า : คุ้ย เขี่ย เอามือคุ้ยดิน เรียก ควัดดิน เอาทัพพีคุ้ยข้าว เรียก ควัดเข้า เอาเครื่องมือแกะเป็นรูปเรียก ควัดฮูป เอาเท้าหรือปากขุดรูเรียก ควัดฮู ชักดิ้นชักงอ เรียก ดิ้นควัดควัด อย่างว่า เสนหาสร้อยสุมุณฑาธะรงฮูป ให้พี่ควัดฮูปไม้ตางเจ้าล่ำแยง ชั้นบอ (สังข์). -
ควัก
แปลว่า : กวัก โบกมือเรียกให้มา เรียก ควักมือ กวักมือ ก็ว่า อย่างว่า สองมือคัวควักวาด ยิกคิ้วฟาดเนืองนัน แม้นว่านางกระทำฉันใดใผกะบ่มีฮู้แม้นว่านางลักหลิ้นชู้ใผกะบ่มีเห็น บัดนี้นางมาคั่วกังวลอยู่แจ้วแจ้ว ไห้หาลูกแก้วว่าบ่เห็นมา (เวส). -
ควร
แปลว่า : เหมาะสม ถูกต้อง ชอบ สิ่งที่เหมาะสม เรียก ควร อย่างว่า ควรที่อัศจรรย์ล้ำโลกากงโลก มีในห้าสิบชาติแท้เทียวใช้ส่งเวร (สังข์).