ภาษาอีสานมาใหม่ 14601 - 14610 จาก 17431
-
โข่ง
แปลว่า : โปร่ง โพรง สิ่งที่มีโพรงหรือโปร่งข้างในเรียก โข่ง เช่น กำไรเท้าที่โปร่งเรียก ก้องขาโข่ง กำไลแขนที่โปร่ง เรียก ก้องแขนโข่ง อย่างว่า ก้องแขนโข่ง ก้องแขนคนบ่มี ผู้สาวบ่ดีใส่ก้องแขนโข่ง (บ.). -
โขง
แปลว่า : คด โค้ง งอ สิ่งที่มีลักษณะคดโค้งเรียก โขง เช่น ประตูโขง งาช้างที่มีลักษณะโค้ง เรียก งาโขง อย่างว่า โต้นโต่งโขงงงงอน โต่งโต้นงายายาว (เวส). -
โขง
แปลว่า : ช้างหัวหน้าฝูง เรียก ช้างโขง อย่างว่า เจืองพร่ำพร้อมฝูงบ่าวบานใจ คึดพอใจใช่รือมือสร้าง ทุกไทได้เงินทองแสนส่วย มีหมู่ช้างเทียมใกล้กล่อมโขง (ฮุ่ง). -
โขกโหยก
แปลว่า : อาการที่ของเล็กและยาวตั้งไว้ เรียก โขกโหยก เช่น สูงโขกโหยก. -
โข
แปลว่า : คด โง โค้ง ลำน้ำที่คดเลี้ยวไปมา เรียก โข อย่างว่า ฮ้อยคดฮ้อยโค้งลำโขงยาวผ่าน พอมาเหลียวเห็นก้ำเมืองหลวงพระบางแจ้งขางข่าย เห็นแต่ภูเขาตั้งซ้ายล้ายเมืองนั้นอยู่กลาง (กลอน) -
แข้แหล้
แปลว่า : แผ่นไม้บางๆ วางไว้เรียก วางแข้แหล้ ถ้าสั้นๆ เรียก สั้นข้อหล้อ. -
แข้วแมง
แปลว่า : ฟันผุ เรียก แข้วแมง. -
แข้ว
แปลว่า : ฟัน กระดูกเป็นซี่ๆ อยู่ในปาก สำหรับกัดฉีกเคี้ยวอาหารเรียก แข้ว ฟันกรามข้างบนและข้างล่างข้างละ ๓ ซี่เรียก แข้วโคก ฟันหน้าทั้งข้างล่างข้างบนข้างละ ๔ ซี่เรียก แข้วยิ่ง ฟันแหลมทั้งข้างล่างข้างบนข้างละ 2 ซี่เรียก แข้วหมากแง ฟันเกิดใหม่ในเด็กเรียกแข้วน้ำนม. -
แข่ว
แปลว่า : ปลอก โลหะรูปวงแหวนสำหรับสวมรัดเครื่องใช้เครื่องสอยเรียก แข่ว สวมมีด เรียก แข่วมีด สวมพร้า เรียก แข่วพร้า อย่างว่า ว่าแม่นงูเห่าสังบ่มีตา ว่าแม่นงูสาสังบ่มีแข้ว ว่าแม่นมีดด้ามแก้วสั่งบ่มีแข่วมีคม (บ.) -
แขแม
แปลว่า : ตัวแมงกินฟัน ชื่อโรคฟันผุชนิดมีตัว กัดจากรากฟันขึ้นมา เรียก แขแม แข้วแม ก็ว่า.