ภาษาอีสานมาใหม่ 14631 - 14640 จาก 17431
-
เขือ
แปลว่า : หมายถึงบุคคลที่เราพูดด้วย อย่างว่า เขือจ่งฟันเฮือไว้หลายลำแฮท่า หม่าเข้าไว้เต็มบ้านทั่วเมือง (เสียว). -
เขี้ยว
แปลว่า : เร่งรัด บีบคั้น การเร่งรัด ให้ส่งส่วยสาอากร เรียก เขี้ยวเข็ญ อย่างว่า อำนาจเขี้ยวโดยน้อมส่วยสิน (กา). -
เขี้ยว
แปลว่า : บังคับให้ทำเรียก เขี้ยวขอด อย่างว่า ผีเขี้ยวทางเบน คนเขี้ยวทางลุ่ม (ภาษิต). -
เขี้ยว
แปลว่า : ต้มให้งวด เช่น ต้มน้ำกะทิให้เป็นน้ำมัน เรียก เขี้ยวน้ำมัน. -
เขียว
แปลว่า : ไปมาอย่างรีบร้อนเรียก เขียว เขียวค่ำเขียวคืน เขียวค่ำย่ำคืน ก็ว่า อย่างว่า แล้วล่วงเท้าดอยมาศเมือเมืองเขียวคืนคุงด่านตูเขาท้วง เขาก็ยวงทวนเท้าทวารดูตั้งเครื่อง คนแล่นเล้นลีล่ายแห่เมือ (สังข์). -
เขียว
แปลว่า : ชื่อภูเขาสูงจดขอบฟ้า มองเห็นฟ้าสีเขียวคล้ำ แต่ไม่เห็นจอมเขา อย่างว่า ผ่อเห็นก้ำฝ่ายฟ้าซ้องซ่อเขียวนิล พุ้นเยอ อัมพรพานสะเยือกโยงมัวไม้ ทังปวงท้าวเททวงแค้นคั่ง วอนเทพไท้ผายเผี้ยนโผดผาย (สังข์) -
เขียว
แปลว่า : ชื่อภูเขาสูง มองเห็นเป็นสีเขียว เรียก เขาเขียว อย่างว่า ไม่ใหญ่ตั้วมุงมืดสีเขียว ฟังยินครำหลวงไหลหล่นลงโตนท้าง กุมารเจ้าทังหลายเหลียวผ่อ มีหมู่ลิงวอกเต้นโตนค้างค่างชะนี (สังข์). -
เขี้ยมขัน
แปลว่า : กวดขัน เร่งรัด การเร่งรัดให้ทำงานโดยไม่มีเวลาพักผ่อน เรียก เขี้ยมขัน อย่างว่า ราชาเจ้าภูบาลด้านสั่งให้สูไปอย่าช้าเขิงเขี้ยวเขี่ยมขัน (บ.) -
เขียม
แปลว่า : ประหยัด ไม่สุรุ่ยสุร่าย การใช้จ่ายโดยรู้จักประมาณคือพอดี ได้แก่ ไม่มากหรือน้อยเรียก เขียม. -
เขียบหมู
แปลว่า : กากหมู หนังหมูที่เคี่ยวเอาน้ำมันออกแล้ว กากของมันเรียก เขียบหมู เคียบหมู ก็ว่า.