ภาษาอีสานมาใหม่ 14704 - 14713 จาก 17431

  • เข้าเขียบ
    แปลว่า : ข้าวเกรียบ ข้าวเกรียบที่ทำเป็นแผ่นบางๆ เรียก เข้าเขียบ เข้าโป่ง เข้าเขิบ ก็ว่า.
  • เข้าขั้ว
    แปลว่า : ข้าวขั้ว ข้าวสารที่คั่วให้เกรียมแล้วป่นให้ละเอียด สำหรับปรุงอาหารเช่น ใส่ลาบ ใส่ก้อย ใส่ส้มปลาน้อย ใส่หม้ำหรือใส่แกงหน่อไม้ เรียก เข้าขั้ว.
  • เข้าข้อ
    แปลว่า : ชื่อกามโรคชนิดหนึ่ง เมื่อเป็นแล้วจะลุกลามไปทำลายข้อ เรียก โรคเข้าข้อ เข้าข้อออกดอก ก็ว่า.
  • เข้าขว้าง
    แปลว่า : ข้าวฟ่าง ชื่อข้าวชนิดหนึ่งคล้ายข้าวโพด ผลเป็นรวง เม็ดเล็กใช้กินเป็นอาหารแทนข้าวได้ เรียก เข้าขว้าง.
  • เข้าก่ำ
    แปลว่า : ข้าวเหนียวดำ ข้าวเหนียวสีแดงปนดำเรียก เข้าก่ำ.
  • เข้ากล้อง
    แปลว่า : ข้าวที่ตำแล้ว แต่ยังมีเปลือกติดอยู่เป็นส่วนน้อย ยังไม่ได้ซ้อม เรียก เข้ากล้อง.
  • เข้ากรรม
    แปลว่า : 1.)การอยู่ไฟ การอยู่ไฟของผู้หญิง เมื่อคลอดลูกแล้วจะต้องอยู่ไฟ เพื่อให้มดลูกเข้าอู่และให้มีร่างกายแข็งแรง เป็นพิธีกรรมในการออกลูกของคนโบราณ. 2.)การเข้าปริวาสมานัตและอัพภาน เรียก เข้ากรรม ธรรมเนียมมีว่า เมื่อภิกษุต้องอาบัติหนัก จะต้องอยู่กรรมเสียก่อนจึงจะเป็นผู้บริสุทธิ์ได้ การอยู่กรรมของภิกษุนี้ถือเป็นประเพณีหนึ่งในประเพณีทั้งสิบสองของภาคอีสาน หรือที่เรียกกันว่าฮีตสิบสอง.
  • เข้ากก
    แปลว่า : ข้าวสารที่นึ่ง หรือข้าวสารที่ตำทีแรก เรียก เข้ากก ที่ตำครั้งสุดท้ายเรียก เข้าปลาย.
  • เข้า
    แปลว่า : เข้าไป, ไม่ออกมา การเข้าไปในสถานที่ หรือเข้าไปหาบุคคลเรียก เข้า อย่างว่า เมื่อนั้นน้องท่านเข้าไปคุงพี่พันแขนเร็งโญยังฮุ่งคีงคอยน้อง นั้นบ ่(สังข์).
  • เข้า
    แปลว่า : ประเภทของเข้า เข้าที่ให้ผลช้าเรียก เข้าหนัก เช่น เข้าใหญ่ เข้าที่ให้ผลเร็วเรียก เข้าเบา เช่น เข้าดอ.