ภาษาอีสานมาใหม่ 14721 - 14730 จาก 17431
-
เข้เหล้
แปลว่า : สิ่งที่มีลักษณะใหญ่วางทิ้งไว้ เรียก ถิ้มเข้เหล้. -
เขยก
แปลว่า : กะเผลก, โขยกเขยก การเดินของคนขาพิการเรียก ข่างเขยก. -
เขย
แปลว่า : ไข,เปิด,ไขประตู เรียก เขยปักตู ไขหน้าต่างเรียก เขยปล่องเอี้ยมปล่องเยี้ยม ก็ว่า อย่างว่า แม่เถ้าเอย ลูกเขยมาแล้ว เขยปล่องเอี้ยมเยี้ยมเบิ่งลูกเขย (กลอน). -
เขย
แปลว่า : ผัวของลูกสาว เรียก ลูกเขย ผัวของหลานสาวเรียก หลานเขย อย่างว่า เอาลูกเขยมาอยู่นำพ่อเถ้าแม่เถ้า ปานได้เข้าเต็มเล้าเต็มเยีย (ภาษิต). -
เข้มเหล้ม
แปลว่า : ตีหน้าเปื่น เรียก หน้าเข้มเหล้ม. -
เขม่น
แปลว่า : อาการที่กล้ามเนื้อที่ขอบตากระตุกเบาๆ อาจจะเป็นลางสังหรณ์บอกเหตุการณ์ที่จะเกิดขึ้น เรียก ตาเขม่น กะเม่น สะเม่น ก็ว่า อย่างว่า พระบาทเจ้าเอียงโสตแสวงฟังกันกงกรหมู่ยิงยาต้อง เสียงกานั้นนางมาเวียนว่า น้อยหนึ่งตาพระบาทเจ้าจอมซ้อยสะเม่นเนือง (สังข์). -
เข้ม
แปลว่า : แข็งแรง คนที่ร่างกายและจิตใจแข็งแรง เรียก คนเข้ม เข้มแข็ง ก็ว่า อย่างว่า บาคราญท้าวใจแข็งคือพ่อ กับทังฝูงพี่น้องใจเข้มแก่นแข็ง (บ.). -
เข้ม
แปลว่า : โกรธจัด คนที่ใจโกรธจัดเรียก ใจเข้ม อย่างว่า พระบาทเจ้าใจเข้มคู่ไฟ (กา). -
เข้ม
แปลว่า : สุกงอม ผลไม้ที่สุกงอม เรียก ผลเข้ม อย่างว่า เขาก็กินหมากไม้ซางเข้มมี่นัน (กา) เฟืองไฟส้มผูผางมีม่วงสุกเฮื่อเข้าเต็มต้นหล่นลง (กา). -
เข้ม
แปลว่า : แก่จัด สีที่มีลักษณะแก่จัดเรียก สีเข้ม อย่างว่า แก้วก่อล้อมวรรณเข้มข่ายกระดิง (สังข์).