ภาษาอีสานมาใหม่ 15981 - 15990 จาก 17431
-
กวม
แปลว่า : คุ้มครอง, ปกป้อง แผ่อำนาจราชศักดิ์ไปคุ้มครองให้อยู่เย็นเป็นสุข เรียก กวมปก อย่างว่า ก็จิ่งสุขอยู่ล้วน บุญท่านกวมปก (หน้าผาก) อันว่าสองกษัตริย์ไท้มาตาปิตุราช บุญมากล้นกวมพื้นแผ่นไตรพี่ขอฝากน้องไว้อุปถากเพียรดู พี่นี้กรรมมาเถิงชิห่างไกลไปหน้า (เวส-กลอน) -
กวม
แปลว่า : ปิด, บัง ปิดบังตาไม่ให้เห็นเรียก กวมตา อย่างว่า โทษท่อฟ้ากวมกั้งบ่เห็น พ่อแล้ว (กา) คนกวมกุ้มกวนกันชิงยาด ลางพ่องสิ้นเขิน เนื้อเปล่าแปน (สังข์). -
กวม
แปลว่า : ครอบ, คร่อม เช่น ปลูกเรือนคร่อมตอ เรียก ปลูกเฮือนกวมตอ ยืนคร่อมศีรษะเรียก ยืนกวมหัว สวมศีรษะเรียก กวมเกล้า อย่างว่า สะไย่พร้อมพลนอบมัสการ มาลาเลียนทอดทูลจอมเจ้า ฮองฮองหน้าฝูงศรีสาวถ่าว ประดับดอกไม้กวมเกล้าหื่นหอม (สังข์). -
ก้วน
แปลว่า : เสวียน เศษผ้าหรือขี้ตอกที่ขดเป็นวงกลม ใช้ตอกมัดเป็นเปราะๆ สำหรับรองก้นหม้อ เรียก ก้วนหม้อ คว้านหม้อ ค้วนหม้อ ก็ว่า -
กวน
แปลว่า : คนให้เข้ากัน เช่น คนเข้าปาด คนเข้าหลุ้ง คนเข้าปุ้น อย่างว่า อย่าได้เสียแฮงได้เป็นคนนำเพิ่น หลานเอย คนให้คนฮอดก้นเหนียวตุ้ยจั่งแม่นคน (ย่า). -
กวดตวด
แปลว่า : สีคล้ำ เช่น เวลาฝนจะตกเมฆตั้งเค้าท้องฟ้ามืดครึ้ม ฟ้าสีน้ำเงินแก่เรียก ฟ้าแหล้กวดตวด กาดตาด ก็ว่า. -
กวด
แปลว่า : เข้มงวด, กวดขัน เช่น สั่งให้ทำงานให้สำเร็จเรียบร้อยและรวดเร็ว เรียก กวด กวดขัน ก็ว่า. -
ก่วง
แปลว่า : ใส เช่นน้ำใสเรียก น้ำก่วง จ่วง ก่วงจ่วง ก็ว่า. -
กวง
แปลว่า : ไกล ไกลมากเรียก กวงไกล อย่างว่า มหานทีเบญจาอยู่กวงไกลฮ้าย (ลึบ). -
กวง
แปลว่า : เช่นในเรือนเรียก กวงเฮื้อน ในใจเรียก กวงใจ กวงมโน ก็ว่า อย่างว่า ภูชัยท้าวคนิงฮ่ำในทวง ลอนท่อไสยายังเยืองเฮฮนฮ้อง กวงมโนท้าวยินกระสันง้อมม่วน หลับบ่ได้ดีค้อยฮุ่งดาย (ฮุ่ง).