ภาษาอีสานมาใหม่ 16021 - 16030 จาก 17431
-
กลางแก้ง
แปลว่า : แก่ง พืดหีนที่ขวางทางน้ำไหลเรียก แก้ง เช่น แก้งสะพือ แก้งตะนะ เป็นต้น อย่างว่า ป๋าพี่ไว้กลางไฮ่แกมหมู่กา ป๋าพี่ไว้กลางนาแกมหมู่แฮ้ง ป๋าพี่ไว้กลางแก้งแข้ชิกินพี่แล้ว (ผญา). -
กลางแก่ง
แปลว่า : บริเวณ, สนาม บริเวณหรือสนามเรียก แก่ง อีกอย่างหนึ่ง น้ำที่ท่วมทุ่งท่วมนา เรียก น้ำแก่ง สถานที่ตรงกลางหรือสิ่งที่กล่าวมาเรียก กลางแก่ง. -
กลางเก่ากลางใหม่
แปลว่า : ของที่ใช้แล้วเช่นเสื้อผ้า เพียงใช้มาครึ่งๆ กลางๆ จะใช้ต่อไปอีกได้เท่าที่ใช้มาแล้ว เรียก กลางเก่ากลางใหม่. -
กลางเก้ากลางสิบ
แปลว่า : เวลาระหว่างกลางของเดือนเก้าและเดือนสิบ เรียก กลางเก้ากลางสิบ. -
กลางกวง
แปลว่า : ของส่วนรวมหรือของสาธารณะเช่นถนนหนทาง บ่อ บึง หนอง อาคาร โรงเรียน กุฏิ วิหาร โบสถ์ศาลาการเปรียญ โรงเรียน โรงพยาบาล ซึ่งเป็นของที่ทุกคนจะใช้ประโยชน์ร่วมกัน เรียก ของกลางกวง. -
กลาก
แปลว่า : ชื่อโรคผิวหนังชนิดหนึ่ง เกิดจากเชื้อรามีอาการคัน มี 2 ชนิด คือ กลากธรรมดาและ กลากซัว กลากธรรมดาเป็นตุ่มเกิดตามร่างกายทั่วไป ขึ้นเป็นวงเหมือนวงเดือน กลากซัว กลากที่ขึ้นเป็นปุยเหมือนปุยนุ่นหรือควายด่อน เรียก กลากซัว หัวโชง แก่นหล้อน -
กล้า
แปลว่า : ไม่กลัว, ไม่ครั้นคร้าม คนที่ไม่กลัว เรียก คนกล้า อย่างว่า เอาคนกล้าครองเมืองมันจั่งฮุ่ง เอาคนขี้ย้านครองบ้านบ่ฮุ่งเฮือง (กลอน) ท้าต่อสู้เรียก กล้าหาญ อย่างว่า ใผชิขันมาสู้กับกูย้านมันมุ่น ตั้งแต่สำเด็จลุนกะยังสู้บ่ได้ โตนฮ้านแล่นหน ี(บ.). -
กล้า
แปลว่า : แข็ง เหล็กที่ชุบไฟแรงเกินไป เรียก เหล็กกล้า อย่างว่า กล้าหลายมันบ่าน (ภาษิต) แนวเหล็กกล้ามันถืกหีนชา (ภาษิต) แดดแก่ เรียก แดดกล้า อย่างว่า พอเมื่อวันสูรย์กล้างายงามชัยโชค คราญเกี่ยวช้างเชิญท้าวสู่พลาย (สังข์). -
กล้า
แปลว่า : ข้าวเปลือกที่เพาะไว้สำหรับนำไปปลูก เรียก กล้า อย่างว่า นาไฮ่หล้งประสงค์หาแต่กล้าอ่อน กล้าแก่มีบ่แพ้นาหล้งบ่ประสงค์ (ผญา) ข้าวเปลือกที่เพาะไว้นานจนขึ้นเป็นปล้อง เรียก กล้าบั้ง อย่างว่า ชาติกล้าบั้งดำได้กะบ่งาม (กา). -
กลัวน้ำ
แปลว่า : โรคพิษสุนัขบ้า คนที่ถูกหมาว้อกัด จะมีอาการคลั่ง น้ำลายเป็นฟอง ขากรรไกรแข็ง เมื่อเห็นน้ำอาการจะกำเริบหนักขึ้น โรคชนิดนี้เรียก โรคกลัวน้ำ.