ภาษาอีสานมาใหม่ 16041 - 16050 จาก 17431

  • กลอยไหว้
    แปลว่า : ตั้งใจไหว้ อย่างว่า ฮ้อยที่ยศแผ่เท้าทุกทีปนครคน มวลมาประดับกราบกลอนกลอยน้อม เยียท่อเสียกษัตริย์เชื้อพงษ์พันธุ์เพียงพระเนตร เหมือนว่าเชื้อต่างท้าวลอนดั้นลอบมา (สังข์).
  • กลอยใจ
    แปลว่า : ตั้งใจเช่นทำก็ตั้งใจทำจริงๆ และทำด้วยความสมัครที่จะทำ อย่างว่า พระก็ฉวยจักรแก้วกลอยใจจรเมฆ คือคู่ยนตร์ยาตรผ้ายผยองล้ำล่วงบน (สังข์).
  • กลอยกล่าว
    แปลว่า : พูดด้วยความจริงใจ เช่น จะเลี้ยงผี เมื่อยกพาหวานพาคาวขึ้นก็เชิญผีให้มากินจริงๆ มิใช่สักเพียงแต่ว่า.
  • กลอย
    แปลว่า : ชื่อไม้เถาชนิดหนึ่ง จำพวกมัน มีหัวกินได้ ก้านใบยาว หัวดิบมีพิษ คันแช่จืดแล้วนึ่งให้สุก กินแทนข้าวได้ สมัยโบราณคนอีสานอดข้าว ต้องหากลอยในป่ามากิน.
  • กล่อม
    แปลว่า : ควบเข้าด้วยกัน เช่น ปั่นไหมตั้งแต่สองเส้นขึ้นไป แล้วมาทอเป็นผ้า เรียก ผ้าควบ ผ้าหางกระรอก ก็ว่า.
  • กล่อม
    แปลว่า : บำรุง, ส่งเสริม เช่น ช้างเผือกเกิดในป่ายังมีคนเอามาถวายพระราชามหากษัตริย์ เพื่อส่งเสริมพระบารมี อย่างว่ากุญชรช้างพลายสารเกิดอยู่ป่า ยังได้มาอยู่บ้านเมืองกว้างกล่อมขุน (กลอน).
  • กล่อม
    แปลว่า : ประสานเสียงดนตรีให้กลมกลืน เรียก กล่อม อย่างว่า บัดนี้จักกล่าวเถิงภูชัยท้าวเสวยราชเป็งจาล ก่อนแล้ว ภูมีช้อนเชยชมเอื้อมอุ่น พระก็ไสยาสน์ยั้งยามน้อยหนึ่งฝัน (สังข์).
  • กล่อม
    แปลว่า : ทำให้เพลิดเพลินด้วยการขับร้องเรียก กล่อม เช่น เวลาลูกร้องไห้กล่อมให้ลูกหลับ.
  • กลอน
    แปลว่า : เม็ดยาที่ปั้นเป็นก้อนๆ เรียก ยาลูกกลอน อุจจาระที่ติดกันเป็นก้อนแข็งเวลาถ่ายก็ลำบาก เรียก ขี้เป็นลูกกลอน.
  • กลอน
    แปลว่า : ไม้ที่พาดบนแปสำหรับวางเครื่องมุงหลังคา เรียก กลอน เช่น กลอนเฮือน กลอนเล้า อย่างว่า บ่เป็นกลอนเฮือนชิให้เป็นกลอนเล้า คันบ่เป็นอันใดแท้ชิถุยลุยลงเป็นไม้ลกไก่ (ผญา).