ภาษาอีสานมาใหม่ 6598 - 6607 จาก 17431
-
ฮอดยาม
แปลว่า : ถึงเวลา เรียก ฮอดยาม อย่างว่า ประดับปิ่นป้องฮีฮ่ำเฮียงเงา พอดีเสด็จฮอดยามยวงเช้า เค็งเค็งก้องตุริยาเค้าคื่น อวนอ่อนแก้วกือล้านล่วงไป (สังข์). -
ฮ็องฮ็อง
แปลว่า : สุกใส แวววาว แสงแวววาวสุกใสแต่ไม่ใหญ่โต เรียก ใสฮ็องฮ็องเหลื้อมฮ็องฮ็อง ม็องม็อง ก็ว่า เช่น แสงดาว เป็นต้น อย่างว่า ตัวหนึ่งท้าวกว่าเลี้ยงแต่น้อยเฮียกล่วงลมผัน ฮองฮองเฮืองแค่มคำงามล้วน ธรรม์ยำท้าวกลอยแลหลิงล่ำ นายกล่าวถ้วนถวายแล้วซู่ประการ (ฮุ่ง). -
ฮองฮอง
แปลว่า : สวย สดใส อย่างว่า สะพรั่งพร้อมชาวแม่มเหสี กลอยใจจงแต่งปุนประดับน้อม ฮองฮองนิ้วทูลเถิงทุกทีป วอนเทพท้าวทังค้ายโผดผาย แด่ถ้อน (สังข์) แวนประเสริฐแท้เดียระดาษมณีนิล ฮองฮองแสงส่องเกียวกงห้วย ภูธรท้าวทวยดูแก้วบ่อ ลูกใหญ่น้อยนิลบ้างแบ่งเขียว (สังข์). -
ฮองฮอง
แปลว่า : สว่าง สุกใส แวววาว พระจันทร์ส่องสว่าง เรียก ฮองฮอง อย่างว่า ขอแต่บุญมากเจ้าบนบอกพระแขไข ดีแก่ฮองฮองเดือนส่องงามเงาซ้าย เฮาก็ดูแนนน้องทังสองเสมอภาค กันแล้ว ท่อว่าแนนเพื่อนพุ้นทังค้ายต่างสวน (ฮุ่ง) เจ้าผู้ออดหลอดเนื้อทิพขิ่นอินทร์เขียน ฮองฮองใสดั่งเดือนเพ็งแจ้ง คันว่าเมือเถิงห้องนาโคให้หลิงหล่ำ แด่เนอ พันหมื่นมื้อให้เหลียวผ้ายเบิ่งเฮียม แด่เนอ (สังข์) แม้งหนึ่งลมสวาดไหม้ในป่าเหมือยฮวาย ฮองฮองเดือนส่องลงลับฟ้า เล็งดูภายกระบวนเบื้องตาวันใสเสด็จฮุ่ง ฮื่นฮื่นข้าภูเฮ่งตีกูน (ฮุ่ง). -
ฮ้องเฮ่ง
แปลว่า : ร้องเสียงดัง อย่างว่า พอเมื่อฟืดฟืดฟ้าระดูด่วนคิมหันต์ มาแล้ว สาผลเนาอยู่นานในท้อง นับวันได้สิบเดือนพอขวบ ฟ้าเฮ่งฮ้องเดือนห้าฮว่านมา (ฮุ่ง). -
ฮ้องฮ่ำ
แปลว่า : ร่ำร้อง อย่างว่า ฟังยินซุงพาทย์พร้อมปนปี่แถมแถ นางกะสิงประดับแกว่งแพนเฟือยฟ้อน เสียงฉันแก้วกินรีฮ้องฮ่ำ ประดับคาดฮ้อยเฮียงเส้นคาดคีง (สังข์) ฟังยินเค็งเค็งฟ้าเทิงหัวฮ้องฮ่ำ พุ้นเยอ แซวอั่นฝ้ายฝันชู้ฮุ่งจวน (ฮุ่ง). -
ฮ้องฮว่าน
แปลว่า : ร้องดังกังวาล อย่างว่า ฟ้าฮ้องฮ่วนผู้ใดอยากม่วนให้ปะเมียมา ปะเมียมาแล้วสตางค์แดงบ่ให้แต่ง ชิให้เจ้าด้องแด้งนอนถ้าอยู่เฮือน (กลอน) พระบาทเจ้ามีอาจกลัวเกรงสน่อยนั้น ภูธรถอนแม่ธนูปุนเปลื้อง หลังหักค้นครางตายฮ้องฮ่วน มันเล่ายังพ่นฟ้งไฟไหม้ลวบลน (สังข์). -
ฮ้องไห้
แปลว่า : ร้องไห้ อย่างว่า ในเมื่อพราหมณ์ขึ้นต้นไม้ฮ้องไห้อยู่ในดง จ่มเสียดายถงจีใจ้ ฮ้องไห้กล่าวถามหา ยังพระเวสสันดรเจ้าดั่งนั้น (เวส). -
ฮ้องโห่
แปลว่า : โห่ร้อง อย่างว่า จัดหมู่หน้ายอก่อนไหลหาญ ผายชะลือวอระนีเกี่ยวชูใสเข้า แมนหาญเข้าคุมคุมฮ้องโห่ เจ้ายี่เฆี่ยนหมู่ข้าฝูงกล้าดาดชน (ฮุ่ง). -
ฮอง
แปลว่า : รอง รับ เช่น รองหัวหน้า เรียก ฮองคอ ผ้าปูนั่งเรียก ผ้าฮองนั่ง กินเพื่อกันความหิว เรียก ฮองท้อง เอาไปเป็นคนรับใช้ เรียก ฮองตีน อย่างว่า เอาเอื้อยไปเป็นน้อยฮองตีนใช้ช่วง ก็ดีดาย เพื่อนพระเข้าป่าไม้พอพ้องปากจา แด่แม ดูดั่งเอื้อยฮ่ำไห้ขอขอดตายตามดั่งนี้ ลอนจักไลลาผางเพื่อนทางทังค้าย คือควรเพี้ยงสองตาตนพี่ แพงเอย น้องอย่าไลพี่ให้กระสันดิ้นดั่นเดียว อุ่นเอย (สังข์).