ภาษาอีสานมาใหม่ 6638 - 6647 จาก 17431

  • ฮนฮ้อน
    แปลว่า : ร้อนรน อย่างว่า ชาวเมืองมวลป่วงวินฮนฮ้อน (กา).
  • ฮนฮ้อง
    แปลว่า : ร้องรน อย่างว่า ชะแลบนิ้วเกี้ยวกอดหาคอน คอนชะโลมพลอยถืกนมฮนฮ้อง บางยี่เที้ยนแสนแวนพ้นเพื่อน แฮงดั่นดิ้นตีนข้องท่าวหงาย (ฮุ่ง).
  • ฮนฮวาย
    แปลว่า : กระเสือกกระสน ทุรนทุราย อย่างว่า ฮนฮวยย้านบาคราญเปื้องแกว่ง ทวนหอดง้าวตำต้องหมู่มาร (กา).
  • ฮงฮง
    แปลว่า : สุกใส แวววาว แสงสีของปราสาทราชมณเทียรสุกใส เรียก แสงฮงฮง อย่างว่า เมื่อนั้นนางหนุ่มท้าวธรงธูปขานฮับ คับคาเถิงข่วงคลองคนล้อม ฮงฮงเหลื้อมรังสีใสส่อง ภูเบศรเจ้าทังน้องออกอวน (สังข์) แก้วที่มีแสงสุกใส เรียก ใสฮงฮง อย่างว่า เห็นว่าได้หน่วยแก้วอย่าฟ้าวเปิบใจหลาย หาดห่าฮงฮงใสหน่วยขวางใผชิฮู้ (กลอน) ไฟที่มีแสงสุกใส เรียก ไฟฮงฮง อย่างว่า ออระเนกเนื้อเจ้ายี่ลาลง ฮงฮงไฟเฮื่อเฮืองทุกด้าน ดินผงกลั้วตีนพลายหนักเนื่อง ขายี่ขึ้นมือกว้านฮุ่งสาว (ฮุ่ง).
  • ฮ้ง
    แปลว่า : อาการช้ำของโป้มือ (หัวแม่มือ) เกิดจากดำนาแก่น เรียก มือฮ้ง หรืออาการที่น้ำไหลลอดคันนา เรียก คูฮ้ง อย่างว่า เห็นว่าปลาทอต้อนหมายชิตำปลาแดก บาดห่าต้อนเจ้าหลูคูเจ้าฮ้งชิพายข้องปื่งดัง (กลอน).
  • ฮง
    แปลว่า : พัง ทะลาย อย่างว่า ฮ้อยขวบอย่าอนตาย นอนสองเฮียมฮ่วมห้อง มีญิงชายช้อนหน่อ น้ำต้องก็อย่าฮง (ฮุ่ง).

  • แปลว่า : เป็นพยัญชนะพวกอักษรต่ำ ไม่มีใช้ในภาษาบาลีและสันสกฤต ในภาษาไทยกลางใช้ตัว ร. เป็นพื้น ส่วนภาษาอีสานส่วนมากใช้ตัว ฮ. แทนตัว ร. และที่ใช้ตัว ร. เหมือนภาษาไทยกลางก็มีเป็นส่วนน้อย.
  • ไอศวรรย์
    แปลว่า : ความเป็นเจ้าเป็นใหญ่ ความเป็นพระเจ้าแผ่นดิน อำนาจ สมบัติแห่งพระราชาธิบดี ใช้ ไอศูรย์ ไอศริย ก็มี (ป. อิสฺสริย ส. ไอศฺวรฺย).
  • ไอศวร
    แปลว่า : พระอิศวร อย่างว่า จตุโลกไท้ท้าวใหญ่ยมภิบาล ก็ดี ธรณีนางเมขลาดวงสร้อย กับทังไอศวรสร้างภายภูมิพื้นต่ำ ก็ดี ขอให้มาพร่ำพร้อมคอยข้าเมื่อมัว แด่ถ้อน (สังข์).
  • ไอศกรีม
    แปลว่า : ของกินทำด้วยของหวาน กะทิหรือนม เป็นต้น ทำให้ข้นด้วยความเย็น (อ.).