ภาษาอีสานมาใหม่ 7041 - 7050 จาก 17431
-
อ้วน
แปลว่า : ต้อน ขับ อย่างว่า ยูท่างอ้วนหมู่ช้างมาอ่มเงินยาง (ฮุ่ง). -
อ้วน
แปลว่า : พี เต็ม สมบูรณ์ คนที่มีร่างกายสมบูรณ์ เรียก อ้วน อย่างว่า เซ็งว่าสีหราชท้าวทังโลกเขาขาม เขาก็มายโมหังกล่าวพรถวายถ้อย คบหนึ่งวันยวงขึ้นบัวระพาพ้นทีป เจ้าจักเจียระจากอ้ายพระองค์อ้วนสั่งลา (สังข์). -
อวน
แปลว่า : นำ พา ต้อน นำทางเรียก อวนทาง อย่างว่า ลุงค่อยอวนไพร่น้อยคืนเข้าสู่เมือง (กา) พาไป เรียก อวน อย่างว่า อวนแขกขึ้นทูลท้าวที่ยำ (สังข์) ต้อนไป เรียก อวน อย่างว่า ภูบาลหายอาฮมล่วงลวาอวนช้าง (สังข์). -
อวน
แปลว่า : พี่ น้อง อวนหมายถึงคนที่รักกัน ผู้ชายเรียกผู้หญิงที่ตนรักว่า อวนน้อง ผู้หญิงเรียกผู้ชายที่ตนรัก ว่า อวนอ้าย อย่างว่า คันเจ้าตายเป็นช้างราชสีห์สิงหราช พี่ขอเป็นเนื้อน้อยนำน้อมแห่งพระอวน (กา) ในนครอ้ายชิเอาอวนเป็นเอก ล้ำท่อนท้าวถวายน้องซู่เซิง แท้แล้ว (สังข์). -
อวด
แปลว่า : แสดงให้รู้เห็นว่าเป็นคนเก่งกล้าสามารถ เช่น อวดฤทธิ์ อวดเดช อวดอำนาจ อวดวาสนา อวดบารมี อวดความดีความงาม อย่างว่า เมื่อนั้นธรยานแม้งมีฟังกลอนกล่าว รือว่าเด็กส่ำโม้มาต้านอวดสะหาว ดั่งนี้ (สังข์). -
อลัชชี
แปลว่า : ไม่อาย นอกรีต เช่น นักบวชที่ละเมิดพุทธบัญญัติ เรียก อลัชชี คนไม่มียางอายก็ว่า อย่างว่า ยังเล่าประกอบด้วยไคลเหื่อหิวหาย ท่อว่ากินดายดิบบ่เจียวจีนต้ม อักโขล้นอลัชชีชาติต่าง โดยดั่งเรื่องลือไว้มากมูล แท้แล้ว (สังข์). -
อลหล
แปลว่า : วุ่นวาย สับสน เกิดวุ่นวายเกือบจะชกต่อยตบตีกัน เรียก อลหล อย่างว่า ยูสนุกเว้นอลหลหายโศก ท่อว่าภูวนาถไฮ้แนวน้องบ่หลาย (สังข์). -
อเร็งญา
แปลว่า : ป่า โบราณเรียก อเร็งญา อย่างว่า คุ้มก่ำพร้าสองหน่อชมเสนห์ ยูท่างเทียมสายสมรมิ่งเมืองชมชู้ในไพรพร้อม อเร็งญายังป่ามากิน คุ้มซู่ด้านยาให้หอดแฮง (ฮุ่ง) สูรย์สว่างฟ้าปลงเที่ยงโลกาโฉมงามคึดฮุ่งนางในห้อง เจียมแต่ทวนไกลด้าวอเร็งญายาวโยชน์ เมิลมุ่งไม้ใบซ้องกิ่งเกียง (ฮุ่ง). -
อรุณ
แปลว่า : เวลาใกล้พระอาทิตย์จะขึ้นมี ๒ ระยะคือ มีแสงขาวเรื่อๆ (แสงเงิน) และแสงแดงเรื่อๆ (แสงทอง) เวลาย่ำรุ่ง เวลามีแสงเงินแสงทองขึ้นบนท้องฟ้า เรียก เวลารุ่งอรุณ (ป. ส.) อย่างว่า ชื่อว่าอรุณล้ำสุรภาเพ็งทวีป ก็ดี ยังไป่เฮืองฮุ่งเท้าทวงข้อยข่าวเถิง สวรรค์โลกพุ้นพันแง่แสงใสก็ดี เคยคอยผายผ่อพระทัยทวงฮ้อน เฮฮุนฮ้ายพระองค์เอาอุ้มส่ง เลิงแล้ว บัดนี้ญาณยอดแก้วดาเว้นหว่างใด นี้เด (สังข์). -
อรัญญา
แปลว่า : ป่า อย่างว่า แซวแซวหลิ้นอรัญญาในป่า (กา) ดีแก่ทวนไกลด้าวอรัญญายาวโยชน์ (ผาแดง).