ภาษาอีสานมาใหม่ 7308 - 7317 จาก 17431
-
เหลา
แปลว่า : งูแสงอาทิตย์ ชื่องูชนิดหนึ่ง สีเป็นมันเลื่อมพราย คล้ายงูเหลือมตัวเล็กกว่า เรียก งูเหลือมเหลา อย่างว่า สะล่างล้วนเหลือมเหลาดูหลาก เมื่อนั้นภูวนาถท้าวยินย้านเยือกกลัว (ฮุ่ง). -
เหลน
แปลว่า : ลูกของหลาน เรียก เหลน. -
เหล็กไหล
แปลว่า : ชื่อเหล็กกายสิทธิ์ชนิดหนึ่ง เกิดตามภูเขา โบราณว่าเหล็กนี้มีฤทธิ์เดชเหาะเหินเดินอากาศได้ ป้องกันหอกดาบ หลาวแหลม ปืนผาหน้าไม้ทุกชนิดได้. -
เหล็กสว่าน
แปลว่า : เหล็กหมาด เหล็กหมาดที่มีปลายแหลมเป็นเกลียว สำหรับเจาะ เรียก เหล็กสว่าน. -
เหล็กไน
แปลว่า : เหล็กสำหรับกรอไหมหรือด้ายเข้าหลอด ติดอยู่กับหลา อย่างว่า เหล็กไนบ่มีหลาแล้วชิกลายเป็นเหล็กส่วน มีผัวบ่มีลูกเต้าเขาชิเอิ้นแม่หมัน มีครรภ์บ่มีผัวซ้อนมานทางเขาชิว่า (ย่า). -
เหล็กชี
แปลว่า : เครื่องมือสำหรับเจาะเหล็กและไม้ให้เป็นรู เวลาจะใช้ต้องเผาไฟให้แดงแทงเข้าไป. -
เหล็กกล้า
แปลว่า : เหล็กที่ชุบให้กล้า เช่น เหล็กที่ทำมีดโกนผม มีดโกนหนวด. -
เหล่
แปลว่า : เขมาก ตาที่เขมาก เรียก ตาเหล่. -
เหยื่อ
แปลว่า : เศษสิ่งของที่ทิ้งแล้ว เรียก เหยื่อ หยังเหยื่อ หยักเหยื่อ เหยื่องเหยื่อ ก็ว่า หยังเหยื่อเข้าตาโตเอาออกบ่ได้ ให้ผู้อื่นเอาออกให้ (บ.). -
เหยื่อ
แปลว่า : อาหารชนิดเดียวกัน ถ้าคนกิน เรียก อาหาร สัตว์กินเรียก เหยื่อ อย่างว่า นับแต่เจ้าจากไว้วางเหยื่ออาหาร ทังมวลเมิลอยู่ตรอมตนเศร้า เขาก็ทรงสลอนค้างคาคอนคองราช ก็บ่กินเหยื่อหญ้าคอยเยี้ยมอยู่เหงา (สังข์).