ภาษาอีสานมาใหม่ 7413 - 7422 จาก 17431
-
หิมวันต์
แปลว่า : ป่าหิมพานต์ อย่างว่า เขากล่าวก้ำประเทศแห่งหิมวันต์ ก็มา ชายคาเขียวก่ายกะไดเมือฟ้า แห่งนั้นแดนคนแท้แดนผีเทียวท่อง กันดาย แดนย่าเย้อเทียวต้านต่อเถิง (สังข์). -
หิมพานต์
แปลว่า : ชื่อหนึ่งของเทือกเขาหิมาลัย ซึ่งอยู่ในแถบเหนือของอินเดีย อย่างว่า สนสว่านดั้นแดนขอบหิมพานต์ ยังแต่กุมภัณฑ์สลบผู้เดียวคาค้าง นางคราญแค้นคนิงผัวให้ฮุ่ง เสียงแผ่ก้องทวงเถ้าฮุ่งคีง (สังข์) หล้างจักเป็นเผดฮ้ายแฮมป่าหิมพานต์ พุ้นแล้ว พันวัสสามาขวบปีก็ยังหั้น (ฮุ่ง). -
หิบหี่
แปลว่า : หริบหรี่ ตาเกือบหลับ เรียก ตาหิบหี่. -
หินแฮ่
แปลว่า : หินกรวด หินที่เป็นก้อนเล็กๆ เรียก หินแฮ่ อย่างว่า คือดั่งมณีนิลแก้วบ่ห่อนแกมหินแฮ่ (กา). -
หินแลง
แปลว่า : หินสีแดง เกิดตามพะลานหิน อย่างว่า เป็นพะลานกว้างหินแลงเพียงฮาบ (กา). -
หินชาติ
แปลว่า : มีกำเนิดต่ำ เลวทราม. -
หิ่งห้าว
แปลว่า : กระดิงทอง กระดิงที่หล่อด้วยทองเหลืองผสมทองแดง มีเสียงดังกังวาล เรียก หมากหิ่งห้าว ใช้เชือกร้อย ๒๐-๓๐ ลูก แขวนรอบคอม้า เวลาม้าวิ่งกระดิงจะดังเสียงไพเราะ อย่างว่า เสียงหิ่งห้าวเลียนชะล้ายยาบยอย (กาไก). -
หิ่งห้อย
แปลว่า : แมลงหิ่งห้อย อย่างว่า ใจชุ่มซ้ำไว้แพ่งภายเฮา ใผห่อนวางไฟเสียเป่าแสงตัวห้อย เมื่อนั้นอามกานฮู้ปุนเสียงต้านตอบ อั้วค่าเจ้าติ่วสร้อยปุนเปรียบสุริยา (ฮุ่ง). -
เอ่งเล่ง
แปลว่า : เรียกการนอนแผ่พุงของผู้ใหญ่ว่า นอนเอ่งเล่ง ถ้าเด็ก ว่า นอนแอ่งแล่ง. -
หิ่งเมือง
แปลว่า : เจ้าเมือง อย่างว่า ประกอบผู้เจ้ายี่ยินสงวน ปุนแควางหิ่งเมืองกินแล้ว เทพีฟ้าชวนเจืองเอาแพ่ง เจ็ดอู่แก้วธรรม์ต้นลูกแกว (ฮุ่ง).