ภาษาอีสานมาใหม่ 7503 - 7512 จาก 17431
-
หวิด
แปลว่า : เลยไป ผ่านไป พ้นไป อย่างว่า หนีบ่ม้ม ก้มบ่หวิด (ภาษิต) วิดน้ำรดกล้า เรียก หวิดน้ำใส่กล้า วิดน้ำอาบ เรียก หวิดน้ำอาบ ถึงพอดี เรียก พอจุหวิด พอจุหวิดจุหว่าง ก็ว่า เช่นทำนาได้เข้ากินพอถึงปี. -
หว้าย
แปลว่า : ว่าย ข้าม ข้ามป่าดงพงไพร เรียก หว้าย อย่างว่า นางก็ผัดผาดถ้อยแปสั่งบัวทอง มึงเยียะไขคำเมืองกล่าวกลอนเถิงเถ้า บัดนี้บุญกองเจ้าขาชายใช้กล่าว ชวนลูกหว้ายป่าไม้ไปเฮ้าฮ่มผา (ฮุ่ง) หว้ายป่าคู้ไกลน้องไอ่คำ (ผาแดง) สายนามน้อยคนิงตรอมตามแม่ เฮาก็หว้ายหว่างไม้มานี้เพื่อใผ แม่เอย (สังข์). -
หว้านประดง
แปลว่า : ว่านชนิดหนึ่ง -
หว่าน
แปลว่า : โปรย ทำให้กระจาย เช่น หว่านหมากกาละพฤกษ์ หว่านของทาน อย่างว่า ฟังยินซว่าซว่าก้องพลพวกสาธุการ เขาก็ผายเงินคำหว่านทานเทให้ คนกวมกุ้มกวนกันชิงยาด ลางพ่องซิ่นเขินเนื้อเปล่าแปน (สังข์). -
หว่าง
แปลว่า : ระหว่าง ส่วน ช่อง อย่างว่า สะพาดช้างสารใหญ่กระดิ่งนัน เนืองแพนจัดหมู่หาญหัวหน้า เห็งพันพร้อมเพ็งผายเยียเพื่อน แต่นั้นกลายกีบก้ำดงหว้าหว่างพาย (ฮุ่ง) อันที่ทวนทางเท้ากุมภัณฑ์ภูวนาถ อินทร์ให้เว้นหว่างน้ำทางเบื่องบ่มี พี่เอย (สังข์). -
หว่า
แปลว่า : แตก ทะลุ ตกใจ อย่างว่า เสียงนันเพี้ยงลมนองฟ้าหว่า แย้ตุ่มเก้ากือฮ้อยฮาบมา (ฮุ่ง) ปืนฟั่นฟื้นฟ้าหว่าไอยะรา (กาไก) จาระจาเข้มคำฟุนซึกซาก ภูวนาถน้อยใจวิ่นหว่ากลัว (สังข์). -
หว่า
แปลว่า : ชื่อปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง สีขาวปนสีฟ้า ตัวเหมือนปลาตอง(ปลากราย)แต่ใหญ่กว่า เรียก ปลาหว่า. -
หวา
แปลว่า : เป็นคำประกอบท้ายคำถาม เช่น ไปไสหวา เฮ้ดอิหยังหวา. -
หวั่นไหว
แปลว่า : สั่นสะเทือน โอนเอน ครั่นคร้าน อย่างว่า เขาทอดถ้อยเลยลั่นสะบูหลวง แซวแซวจัดหอกตาวแกมด้าง ผัดแต่พื้นธรณีไหวหวั่น เขาลั่นฆ้องเตินย้ายป่าวพล (ฮุ่ง). -
หวั้งหวั้ง
แปลว่า : ลิ่วๆ หลัดๆ อย่างว่า ไปหวั้งหวั้งบ่เหลียวหลัง เอิ้นสั่ง คันบ่เอิ้นสั่งใกล้ขอให้เอิ้นสั่งไกล (บ.).