ภาษาอีสานมาใหม่ 9068 - 9077 จาก 17431
-
ล้าง
แปลว่า : ชำระให้สะอาดด้วยน้ำ เรียก ล้าง เช่น ล้างมือ ล้างตีน ไฟไหม้ป่าเรียก ล้างป่า ไฟไหม้โลกเรียก ล้างโลก อย่างว่า เมื่อนั้นพระแม่เจ้าใจบ่มีมาย หากได้ทูลเทียมเถิงเทพไททานให้ เห็นว่าเป็นตายฮ้ายฮุนดอมดาขอด กันแล้วฝูงแม่พร้อมเพียรล้างลูบไล (สังข์). -
ล่าง
แปลว่า : ใต้ถุน ข้างล่าง ใต้ถุนเรือน เรียก ใต้ล่างเฮือน ใต้ล่างชาน ก็ว่า. -
ลาง
แปลว่า : ขนบธรรมเนียมประเพณี เรียก ลาง อย่างว่า ฮุ่งคำอื้ออามาตย์ชุมสนาม โดยเติมกบิลชั่วลางประถมเถ้า เชียงหลวงล้นระงมคนเค้าคื่น ทุกท่วยใต้ลุ่มฟ้ายำท้าวทอดทอง (สังข์). -
ลาง
แปลว่า : บาง ครั้ง ขณะ อย่างว่า ลางเทื่อทุกข์ลางเทื่อมี ลางเทื่อดีลางเทื่อฮ้าย ลางเทื่อได้มาแล้วซ้ำผัดเล่าพลอยเสีย เป็นผัวเป็นเมียกันก็ยังยอมฮ้าง เป็นพระยาเจ้าช้างยังได้ย่างทางตีน เป็นอินทร์เป็นพรหมยังได้ลงใช้ชาติ (ภาษิต). -
ลาง
แปลว่า : สัญญาณบอกเหตุดีหรือร้าย เรียก ลาง อย่างว่า วิบากนี้ลางเล่าเล็งเห็น เฮาจักปุนคำเส็งชื่อเมืองฝูงเถ้า ดูก่อน เชิญแม่หอมจิตไว้วางเสียอันถ่อย ผิดเผ่าฮ้ายเฮาเลี้ยงห่อนควร (สังข์). -
ลาคำ
แปลว่า : ดาบ ลาคำโบราณเรียก ดาบ อย่างว่า ยาบยาบฟ้อนไกวดาบลาคำ (กาไก). -
ลากเชือก
แปลว่า : ชื่องูชนิดหนึ่ง ตัวเล็กคล้ายเชือก เรียก งูลากเชือก งูเลือกเชือก งูลอกเชือก ก็ว่า. -
ลาก
แปลว่า : ดึง ฉุด อย่างว่า เมื่อนั้นยังมีกันดารกล้าสามานย์มาจวบ มันก็เต้นไต่ก้อนผาล้านลากกระบอง (สังข์) ยู่ทางเข้าซอกไซ้พุงใส้ลากกิน (กา). -
ล้า
แปลว่า : เมื่อย หมดแรง อย่างว่า พันครุฑเข้าไหลมามัวมืด นาคตื่นเต้นหนีล้าบ่าเบา (สังข์) บาก็ยินแคลนล้าเซานอนในตาด (กาไก). -
ลา
แปลว่า : ดาบ ดาบโบราณเรียก ลา อย่างว่า บางพ่องฟันลาฟ้อนตามกันเต้นแล่น (กา).