ภาษาอีสานมาใหม่ 9228 - 9237 จาก 17431
-
ราชควง
แปลว่า : พระราชมณเฑียร เรียก ราชควง อย่างว่า หลังนี้ราเชนทร์สร้างมาแต่ปางประถม เซ็งซื่อราชควงคำเกิ่งดาวดิงส์ฟ้า หลังหนึ่งฮวานฮวานเหลื้อมฝาทองทังแท่ง เสาเสี่ยนกลิ้งหินล้านฮูปขาน (สังข์). -
ราชครู
แปลว่า : พระเจ้าแผ่นดินที่บวชในพระพุทธศาสนาเรียก ราชครู อย่างว่า พลพวกเท้าเดินดุ่งดาระวัง บัวนางถือเครื่องทรงแถวถ้อง แยงหนห้องราชครูเถรใหญ่ แผ้วแผ่นกว้างปูล้วนลวดแพร (สังข์). -
ราช
แปลว่า : พระเจ้าแผ่นดิน พระราชา ถ้าเป็นสัตว์ใช้ชื่อขึ้นต้น เช่น นาคราช สีหราช ครุฑราช สุปันนราช มิคราช อย่างว่า อันหนึ่งพงศ์พันธุ์เชื้อสกุลนาในราชก็ยัง พอจักขันขาดตั้งตางเจ้าบ่มี นั้นรือ (สังข์). -
รัสสี
แปลว่า : พระฤษี ชีไพร อย่างว่า อันว่ายักโขผู้พระรัสสีอโนราช มาส่งไชยเชษฐ์ท้าวเถิงเท้าฝั่งชล กับทังสุมุณฑาแก้วสิลป์ชัยทังลูก หากแม่นกัสสปะเถระเจ้าปางนั้นเที่ยงจริง (สังข์). -
รัตนาสน์
แปลว่า : ที่นั่งปูลาดด้วยแก้ว อย่างว่า สองกล่อมกลิ้งรัตนาสน์เฮียงฮส เสนหาฮักลวดลืมเมืองบ้าน วิปปวาสะปั้นสุมุณฑาพลัดพราก เสด็ดถี่ถ้วนถวายไท้พระยอดคุณ ก่อนแล้ว (สังข์). -
รังสี
แปลว่า : แสง แสงสว่าง (ป. รํสิ ส. รศฺมี) อย่างว่า ผ่อเห็นพร่างพร่างฟ้าเฮืองโลกรังสี พุ้นเยอ ทุกไทตอมแต่งครัวเคยตั้ง นางพราวผู้เสวยพาเมือแท่น สาวหนุ่มเมี้ยนพานแก้วเลิกไล (สังข์). -
ระอา
แปลว่า : เบื่อหน่ายหรือหมดกำลังใจ เพราะถูกรบกวนทำให้เกิดรำคาญ อย่างว่า เขาก็ดูระอาล้ำคนหาญอ้ายไข่ เขานั้นฮู้กล่าวอ้างคำเข้มข่มแข็ง (ฮุ่ง). -
ระเหย
แปลว่า : เหือดแห้งกระจายไปในอากาศเรียก ระเหย เหย หาย ก็ว่า. -
ระห้อย
แปลว่า : สวยสด งดงาม อย่างว่า สีสันเนื้อคือฮูปศิลป์ชัย ตาคอยคมเคี่ยมงามปานแต้ม ผิวผางเนื้อนีลุบลบานแบ่ง ตีงฮาบเกลี้ยงงามระห้อยดั่งเขียน (สังข์). -
ระวัง
แปลว่า : คอยดู เอาใจใส่โดยไม่ประมาท กันไว้ไม่ให้เกิดเสื่อมเสีย อย่างว่า หลายถันถ้องตาวแวงระวังราช คนคั่งเท้าโฮงฮ้านลุ่มเทิง (สังข์) ฝันว่าสีหะราชฮ้องฮมโลกเค็งเค็ง ฝันว่าเทพาอินทร์อ่านมนต์ทานให้ ฝันว่าสังขาข้วมจักรวาลระวังทีปอวนอ่อนเข้าเมือเย้ออย่าลาย (สังข์).