ค้นหา "คำ" 171 - 180 จาก 1269
-
ขื่น
แปลว่า : ขุ่นข้องหมองใจ เรียก ขื่นขม ขมขื่น ก็ว่า อย่างว่า อย่าได้วาจาเพี้ยงเขาฮอขมขื่น คำปากอย่าได้ตื้นคือหม้อปากแบน อย่าได้แสนแพนหน้าวาจาเว้าอ่ง ฝูงพี่น้องพงศ์เชื้อชิบ่ม ี(ย่า). -
ขื่อเมือง
แปลว่า : โยธาทหารผู้แกร่งกล้าเป็นรั่วรักษาประเทศชาติ เรียก ขื่อเมือง อย่างว่า แล้วย่างย้ายเมือสู่ชองคำ พอดียนยนขุนขือเมืองมาเฝ้า ประดับแถวถ้องเสนานบนั่ง พระจิ่วแก้ข่าวให้ขุนฮู้เหตุฝัน (สังข์). -
ขุนมาร
แปลว่า : มารผู้มีอำนาจเต็มเรียก ขุนมาร เช่น ยักษ์กุมภัณฑ์ผู้ได้รับอาญาสิทธิ์จากท้าวเวสสุวัณให้ปกครองผีทั้งหมดในมนุษย์โลก อย่างว่า สังข์เลียบล้อมระวังเขตขุนมาร บาก็ยอมือตบแผ่นกระดานดังก้อง คำแถลงท้วงแทงกลกลอยกล่าวใผผู้ยั้งอยู่หั้นเห็นแล้วบ่ตีง แลนอ (สังข์). -
เข็ด
แปลว่า : ขยาด, หลาบจำ อย่างว่า ลุงท่านลุลาภได้หลายถ่ายสมคาม ลักขณาหลิงล่ำดูดีถ้วน ตัวหนึ่งเฮียกชื่อสุนทรังข้าโจรขามเข็ดหลีก สะพุ่มพร้อมสารล้วนเครื่องคำ (ฮุ่ง). -
กู่
แปลว่า : อาศรม, ศาลา, ปราสาทที่มียอดสูง อย่างว่า ทันที่คำเหลืองเหลื้อมพรายพรายแก้วกู่ที่นั้นท้าวยี่ผู้แพงล้านพ่อฮา หั้นแล้ว (ฮุ่ง) -
เขียบ
แปลว่า : น้อยหน่า ชื่อพรรณไม้พุ่มขนาดเล็กชนิดหนึ่ง ใบหล่นในหน้าแล้ง ดอกสีเหลืองแกมเขียว กลีบดอกหนามีสามกลีบ ผลสีเขียว ผิวนูนเป็นตา เนื้อในผลหนา มีรสหวาน เมล็ดมาก เรียก หมากเขียบ มี ๓ ชนิดคือ หมากเขียบฝ้าย หมากเขียบหนัง หมากเขียบคำชะลด. -
แขบ
แปลว่า : เจียน ฝาน หมากเจียนหรือหมากฝาน เรียก หมากแขบ อย่างว่า ทุกเยื่องพร้อมหมากแขบพลูจวง ทังเทียนคำหมื่นดวงเลียนไว้ สมมาเจ้าเมตตรัยตนประเสริฐ ข้อยก็แต่งดอกไม้เทียนพร้อมโกฎิถวาย (ฮุ่ง). -
ไข
แปลว่า : -มันข้นในร่างกายคนและสัตว์เรียก ไขมัน. -ชื่อขมิ้นชนิดหนึ่ง เรียก เข้าหมิ้นไข. -(ก.)บอก กล่าว การบอกกล่าวให้รู้ เรียก ไขข่าว อย่างว่า แสนสัตว์น้อมโดยคดีไขข่าว พระก็ทรงพากย์ถ้อยเสียงเอิ้นแอ่วหา (สังข์). -(ก.)เปิด การเปิดประตูเรียก ไขปักตู ไขทวาร ก็เรียก อย่างว่า นางก็คึดฮ่ำฮู้คำปากเค็มแข็ง นางจิ่งไขทวารเผยส่องแลเล็งหน้า เห็นกษัตริย์เจ้านงเยาว์ยังอ่อน ดูเพศหน้าเหมือนเชื้อลูกหลาน (สังข์). -
คชฮ่ม
แปลว่า : ร่มบนหลังช้างเรียก คชฮ่ม อย่างว่า แต่นั้นเฟื่องเฟื่องกั้งคชฮ่มพานคำ จอมเมืองเสด็จนั่งเทิงพิมานแก้ว นงศรีเจ้าจอมนางง้อมม่วน ขึ้นขี่ช้อนพิมานแก้วฮ่วมเฮียง (ฮุ่ง). -
คราว
แปลว่า : ครั้ง, หน, ยาม, เวลา อย่างว่า พอยามคราวชั่วดีดาวซ้าย คามะรุกฮ้องคอนคอนข้อนฮุ่ง เจ้ายี่ย้ายคีงค้อมสั่งนาง (ฮุ่ง) เมื่อนั้นบาจัดฮ้อนมีควรคำว่าอาเอย กลัวบาดมันต่อต้องเยียวช้าเคิกคราว (สังข์).