ผญา บวยบ่มีด้ามสิเสียทรงทั้งวาด
กระบวยไม่มีด้าม จะเสียทรง เสียชื่อ คนจะเรียกกะลามะพร้าว ไม่เรียกกระบวย
คลังบทความ หน้า 11
ผญา บุญมีแล้วแนวดีป้องใส่ บุญบ่ได้แนวฮ้ายแล่นโฮม
มีบุญแล้ว มักจะประสบแต่สิ่งดีๆ แต่หากบุญไม่มี มักจะประสบแต่เรื่องร้ายๆ
ผญา บุญมีได้เป็นนายใช้เพิ่น คันว่าบุญบ่ให้เขาสิใช้ตั้งแต่เฮา
บุญมี จึงได้เป็นเจ้านายเรียกใช้คนอื่น หากบุญไม่หนุนค้ำ ก็จะเป็นบ่าวให้เขาใช้
ผญา บุญมีได้เป็นนายให้เขาเพิ่ง
บุญมี จึงได้เป็นเจ้านายให้คนอื่นพึ่งพาอาศัย หากบุญไม่หนุนส่ง พยายามจะเป็นเจ้านาย ก็สูญเปล่า
ผญา คอยแต่บุญมาค้ำบ่ทำการมันบ่แม่น
คอยแต่บุญวาสนา โดยไม่ลงมือทำ ย่อมไม่ควร คอยแต่บุญหนุนส่ง จะสำเร็จได้อย่างไร
ผญา บุญบาปนี้เป็นคู่คือเงา เงานั้นไปตามเฮาซุ่วันบ่มีเว้น
บุญบาปนี้ เป็นคู่กับตัวเราเหมือนเงา เงาติดตามเราไปทุกวัน
ผญา บัวอาศัยเซิ่งน้ำปลาเพิ่งวังตม
ไพร่กับนาย ต่างก็ต้องพึ่งพาอาศัยกัน เหมือน บัว ปลา ตม และน้ำ ต่างอาศัยกันและกัน
ผญา อันว่าเสือสางช้างกวางฟานอาศัยป่า
เสือ ช้าง กวาง ฟาน อาศัยป่า และต้นไม้ในป่าก็อาศัยสัตว์ร้าย จึงรอดพ้นการถูกทำลาย
ผญา เฮาอาศัยเพิ่งบ้านบ้านกะเพิ่งบุญเฮา
เราอาศัยเรือน เรือนก็พึ่งเรา หากเราทิ้งเรือนหนีไปเสีย เรือนก็ร้างเสื่อมโทรม
ผญา คนหากอาศัยด้วยดอมคนเป็นหมู่
คนเรา อยู่ได้ด้วยการอยู่ร่วมกัน ไม่มีใครอยู่คนเดียวได้(ตั้งแต่เป็นทารก)
ผญา บุญหัวบ่เคยได้สังวาลย์คำพระยานาค
หัวไม่มีวาสนาจะได้สวมสังวาลย์ทองพญานาค แค่ขี้ดินติดหัวมาแต่เล็กๆ ก็เข้าใจไปเองว่าเป็นหงอน
ผญา ป๋าสวนอ้มหนีไปชมหม้อปลาแดก
ทิ้งสวนดอกอ้ม หนีไปชื่นชมหม้อปลาร้า ทิ้งยุ้งข้าว หนีไปเฝ้าป่ากลอย