ผญา ไผผู้เฮียนฮ่ำฮู้ วิชาปราชญ์ทางใด
ใครร่ำเรียนวิชาการใด ก็ให้มีใจจดจ่อ ต่อวิชาที่ตนร่ำเรียน
คลังบทความ หน้า 22
ผญา ขอให้อดสาสู้ เพียรไปให้ถืกป่อง
ให้อุตสาหะพยายาม ทำโดยสุจริต คุณอาจารย์ยกไว้ใส่เกล้า ระลึกถึงเสมออย่าได้ลืม
ผญา ให้เจ้าเอาความฮู้ หากินในทางชอบ
ให้ใช้ความรู้ที่มีอยู่ ทำมาหากินในทางที่ชอบ เลี้ยงชีพชอบตลอดชีวิต
ผญา คันว่าได้ดีแล้ว อย่าลืมคุณพ่อแม่
ถ้าได้ดีแล้ว อย่าลืมคุณพ่อแม่ ท่านเลี้ยงเรามาตั้งแต่เล็กจนเราเติบใหญ่
ผญา ตกกะเทินว่าได้ฮ่ำเฮียนแล้ว ให้เฮียนเหมิดสู่ซ่อง
ในเมื่อได้ชื่อว่ามาร่ำเรียนแล้ว เรียนให้หมดให้ละเอียด
ผญา ตกกะเทินว่าได้สู้ บ่ถอยหลังให้เขาว่า
เมื่อได้ตกลงใจว่าสู้แล้ว ไม่ท้อถอย มีแต่จะเจริญก้าวหน้าไปเรื่อย
ผญา ให้เจ้าเอายาวไว้ คือสาย ทอละเลข
ใจเย็น เอายาวไว้ ยาวเหมือนสายโทรศัพท์ ยาวไว้ได้ส่ง-รับ ยามมีภัยได้พูด “ฮัลโหล”
ผญา คันได้กินต่อนซิ้น อย่าลืมแห่ง คุณหมา
คันได้กินต่อนซิ้นอย่าลืมแห่งคุณหมา โจรบ่มาซอนลักกะย้อนหมามันเฝ้า
ครั้นเจ้าได้กินชิ้นเนื้อ อย่าลืมเผื่อแทนคุณหมา มันเฝ้าเห่าโจรา รักษาทรัพย์สินของเรา
ผญา คันได้กินปลาแล้ว อย่าลืมปู ปละปล่อย
คันได้กินปลาแล้วอย่าลืมปูปละปล่อย ลางเทื่อปลาขาดข้องยังสิได้ป่นปู
ได้ปลาอย่าลืมปู ทิ้งมันสู่บึงห้วยหนอง ถึงคราวปลาขาดข้อง อาจร่ำร้องอยากกินปู
ผญา คันได้กินลาบก้อย อย่าลืมแจ่ว แพวผัก
คันได้กินลาบก้อยอย่าลืมแจ่วแพวผัก คันได้กินพาเงินพาคำอย่าสิลืมกะเบียนฮ้าง
ได้กินลาบก้อยแล้ว อย่าลืมแจ่วจิ้มผักกับ ได้ถาดทองรองสำรับ อย่าทอดทิ้งถาดกะเบียน
ผญา อย่าซุมาล้อแล้ แหย่ฮังแตน มันสิไล่
ให้ตั้งใจทำในสิ่งที่ได้รับมอบหมายอย่างจริงจัง อย่าทำมักง่ายงานจะเสียหาย
ผญา คันว่าใจประสงค์แล้ว กลางดง กะว่าหม่อ
คันว่าใจประสงค์แล้วกลางดงกะว่าหม่อ คันว่าใจขี้คร้านกลางบ้านกะว่าไกล
แม้นปองต้องประสงค์อยู่กลางดงก็ว่าใกล้ แค่กลางบ้านก็ว่าไกลถ้าจิตไม่ประสงค์เอา