ข้องใส่ปลา เครื่องมือทำมาหากินของคนอีสาน
ข้องใส่ปลา เป็นอุปกรณ์การจักสานชนิดหนึ่งที่เป็นอุปกรร์ใส่ปลาที่ได้จากการทำประมง บางหมู่บ้านจะมีวัสดุที่สำคัญในการสานข้องจำนวนมาก นั่นก็คือไม้ไผ่ จึงมีการใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นและวัสดุในชุมชนที่มี มาใช้ให้เกิดประโยชน์คือการสานข้อง ไว้ใช้ในครัวเรือนและจำหน่ายให้แก่ลูกค้าที่สนใจ
ข้องใส่ปลาขนาดเล็กและขนาดกลาง
ความเป็นมาของ “ข้องใส่ปลา”
ข้องใส่ปลา เป็นเครื่องจักสานชนิดหนึ่ง สานด้วยผิวไม้ไผ่ ปากแคบอย่างคอหม้อ และมีฝาปิดเปิดได้ เรียกว่า ฝาข้อง ฝาข้องมีชนิดที่ทำด้วยกะลามะพร้าว และใช้ไม้ไผ่สานเป็นรูปทรงกรวย ปลายกรวยแหลมปล่อยเป็นซี่ไม้ไว้ เรียกว่า งาแซง ข้องใช้สำหรับใส่ ปลา ปู กุ้ง หอย กบ เขียด ที่เราจับได้ตามท้องนาของเรา ผู้เฒ่าผู้แก่เวลาออกไปหาปลา มักจะเอาข้องมัดใส่กับเอว เพื่อความสะดวกในการใช้งาน
ข้องใส่ปลาขนาดกลาง
วิธีการสานข้อง
- นำไม้ไผ่ที่เป็นลำมาผ่า เเล้วจักให้เป็นเส้นๆ เสร็จเเล้วเหลาให้เป็นเส้นบางๆ จะใช้เฉพาะที่ผิวเปลือกนอกในการสานข้อง เพราะจะมีความทนทาน กว่าการใช้ใส้ข้างใน
- ในการเหลาจะเหลาไว้หลายขนาด ถ้านำมาสานที่ตัวข้องจะใช้เส้นที่ยาวเเละเเบน ถ้านำมาทำที่ปากข้องจะใช้เส้นเล็กเเละกลม เพื่อความหนาแน่นและทนทาน
- ทำการสานโดยสานตั้งเเต่ฐานของข้องขึ้นมาก่อน โดยสานเป็นการสลับ
ฝาข้อง
ข้อง ความหมายตามฐานข้อมูลภาษาอีสานของอีสานร้อยแปด ได้ให้ความหมายไว้ว่า
เครื่องจักสานทำด้วยไม้ไผ่สำหรับใส่ปลา เรียก ข้อง มี 2 ชนิดคือ ข้องพายและข้องลอย ข้องพายใช้พายเวลาไปตึกแหหาปลา ได้ปลาแล้วก็ใส่ในข้องแล้วพายมา ข้องลอยใช้อยู่ในน้ำเวลาไปตึกแหหาปลาต้องใช้เวลานาน ได้ปลาก็ปล่อยปลาลงในข้องลอย แล้วตึกแหต่อไป.
ข้อง ภาษาอังกฤษ : fish basket.
แล้วเพื่อนๆละมีความคิดเห็นเกี่ยวกับข้องอยากจะนำเสนอว่าอย่างไรบ้าง อย่าลืมเขียนบอกกันสักหน่อยใต้คอมเม้นนี้เลยนะคะ