ภาษาอีสานทั้งหมด 10511 - 10520 จาก 17431
-
อัด
แปลว่า : ปิด ปิดประตู เรียก อัดปักตู อย่างว่า ติแต่ควายบักเลฮ้ายปักตูสวนบ่อัดหี่ ติแต่แมงหมี่ฮ้ายตีนซิ่นบ่ล่ำเพอ (ย่า) น้องอย่าอัดแจบหมั้นแปวปล่องทางรหัส (หน้าผาก) นึกคิดอะไรไม่ออก เรียก อัดอั้นตันใจ แน่นขนัดยัดเยียดเบียดกันจนไม่มีที่ไปมา เรียก อัดแอ. -
อัดหนุน
แปลว่า : อุดหนุน เกื้อกูล ช่วยเหลือ อย่างว่า คึดใคร่อัดหนุนเถ้าเทียวทางทำประโยชน์ (เวส-กลอน). -
อัตวินิบาตกรรม
แปลว่า : การฆ่าตัวตาย. -
อัธยาย
แปลว่า : บทเรียน บท การอ่าน การเล่าเรียน (ส. อธฺยาย) อัธิยาย สวาธิยาย ก็ว่า อย่างว่า ขอแก่ภูเบศรเจ้าผายโผดปรานี ฝูงข้าคำพอพันพร่ำมวลมาตั้ง เมื่อนั้นศิลป์ชัยต้านตรงดีดอมพี่ เฮาบ่ฮู้เพทเพี้ยงโดยชั้นสวาธิยาย ดอกนา (สังข์). -
อั่น
แปลว่า : ร้องเสียงยาว เช่น นกที่ร้องเสียงยาวติดกัน เรียก นกอั่น อย่างว่า เค้าอั่นฮ้องปลายไม้กล่อมไพร (กา) ฟังยินเค้าอั่นฮ้องเฮียงชู้ม่ายเมีย (เวส-กลอน) เสียงนางนีอั่นโอยออยชู้ (สังข์) ผู้ก่งท้าวประดับสั่งสามนาย ขาก็เฮียงมือทูลเลิกลาลงห้อง ผายทางดั้นเดินผลูแว่งแว่ง ฟังยินเค้าอั่นฮ้องเฮียวไม้เยียะวอน (ฮุ่ง) ดีแก่ลมเป่งเปื้องเหมือยหยาดยอยเย็น พุ้นเยอ หิวแฮงหลับชั่วยามในผ้า ฟังยินเซ็นเซ็นเค้าฮันเสียงกิ่วอั่น ดีแก่ช้างอยากหญ้าควาญป้อนซู่ตัว (ฮุ่ง). -
อั้นตั้น
แปลว่า : เรียกคนที่มีเนื้อแน่นว่า แข้นอั้นตั้น ลั้นตั้น ก็ว่า. -
อันธการ
แปลว่า : ความมืด ความมัว ความมืดมน เวลาค่ำ ความเขลา อนธการ ก็ว่า อย่างว่า เมื่อนั้นอามาตย์พร้อมทุกส่ำเสนา เอากันทูลเทโวชอบลางลือไว้ เยียวจักอนธการกลั้วราเชนทร์ชนราษฎร์ ผิดประหลาดล้ำลอนเลี้ยงบ่ควร พระเอย (สังข์). -
อันวย
แปลว่า : การเป็นไปตาม การอนุโลมตาม อันวัย (ป.). -
อันว่า
แปลว่า : ใช้เป็นคำนำหน้านามที่เป็นประธาน เช่นว่า อันว่าคน อันว่าสัตว์ อันว่าสิ่งของ. -
อั๊บ
แปลว่า : มีเสียงเช่นนั้น เช่นของขนาดเล็กตกลงมา เรียก ดังอั๊บ.