ภาษาอีสานทั้งหมด 1213 - 1222 จาก 17431
-
กระดอง
แปลว่า : อวัยวะส่วนที่แข็งที่หุ้มตัวสัตว์ เช่น หุ้มเต่า เรียก กระดองเต่า หู้มปู เรียก กระดองปู ดอง หรือออง ก็ว่า. -
กระดอน
แปลว่า : สะท้อนขึ้น, กระเด็นขึ้น เรียก กระดอน ดอน ก็ว่า. -
กระดอม
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้จำพวกหนึ่ง มีรสขม มี ๓ ชนิด คือ กระดอมต้น กระดอมเครือ กระดอมพุ่ม อย่างว่า ยินขมในหมากกระดอมแคมฮั้ว (ฮุ่ง). -
กระดอมเครือ
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้เถาชนิดหนึ่ง ใช้ทำยา เรียก กระดอมเครือ. -
กระดอมต้น
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง ใบเป็นแฉก ดอกเป็นช่อ มีสีขาว เรียก กระดอมต้น. -
กระดอมพุ่ม
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง ต้นเป็นพุ่ม ดอกเป็นช่อ มีสีขาว กลิ่นหอม เรียก กระดอมพุ่ม. -
หมอยาฮากไม้
แปลว่า : เป็นหมอที่ใช้วิธีการรักษาโรคด้วยสมุนไพร แร่ธาตุ และส่วนต่างๆ ของสัตว์ การกินยาสมุนไพรของชาวอิสานมีวิธีสกัดตัวยาออกมาจากสมุนไพรแบบง่ายๆ คือการฝนยา เป็นการนำสมุนไพรมาฝนหรือถูกับแผ่นหิน แผ่นเท่าฝ่ามือ เมื่อฝนแล้วก็เอาแผ่นหินนั้นจุ่มน้ำ ตัวยาที่ฝนออกจากละลายในน้ำเป็นน้ำยาที่สกัดออกมา สมุนไพรที่นำมาฝนประกอบด้วยรากไม้ แร่ธาตุหลายชนิด บางทีชาวบ้านเรียกว่า “ยาซุม” -
กระด้าง
แปลว่า : ชื่อเห็ดชนิดหนึ่ง เกิดตามขอนไม้ที่ผุเรียก เห็ดกระด้าง อย่างว่า เห็ดกระด้างข้างขอนจิก สิกกะสิกมาถ้อนคองหลายน้องกะเมื่อย (บ.). -
กระด้าง
แปลว่า : แข็ง, ไม่อ่อน คนที่พูดไม่ได้เรียก ลิ้นกระด้าง อย่างว่า เป็นสังเจ้าสังมาบ่ปาก หรือแม่เจ้าป้อนซิ้นแข้คางกะบ่แตเจ้าบ่ลั่น หรือแม่เจ้าป้อนซิ้นซ้างคางกระด้างปากบ่เป็น ซั้นบ้อ (บ.). -
กระด้าง
แปลว่า : คนที่ไม่อยู่ในโอวาทคำสั่งสอน เรียก คนกระด้าง.