ภาษาอีสานทั้งหมด 1401 - 1410 จาก 17431
-
กล้องขา
แปลว่า : กำไลขา เครื่องประดับขาเรียก กล้องขา หล่อด้วยเงิน คำ หรือทองนาก ทำเป็นรูปกลมหรือสี่เหลี่ยม ชนิดกลวงข้างใน เรียก กล้องขาโข่ง ชนิดไม่กลวงเรียก กล้องขาตัน กอกขา ก็ว่า. -
กล้องแขน
แปลว่า : กำไลมือ เครื่องประดับข้อมือ เรียก กล้องแขน มีทั้งชนิดกลวงและไม่กลวง ชนิดกลวง เรียกกล้องแขนโข่ง ชนิดไม่กลวง เรียก กล้องแขนตัน กอกแขนก็ว่า. -
กลอน
แปลว่า : ไม้ที่พาดบนแปสำหรับวางเครื่องมุงหลังคา เรียก กลอน เช่น กลอนเฮือน กลอนเล้า อย่างว่า บ่เป็นกลอนเฮือนชิให้เป็นกลอนเล้า คันบ่เป็นอันใดแท้ชิถุยลุยลงเป็นไม้ลกไก่ (ผญา). -
กลอน
แปลว่า : เม็ดยาที่ปั้นเป็นก้อนๆ เรียก ยาลูกกลอน อุจจาระที่ติดกันเป็นก้อนแข็งเวลาถ่ายก็ลำบาก เรียก ขี้เป็นลูกกลอน. -
กล่อม
แปลว่า : ทำให้เพลิดเพลินด้วยการขับร้องเรียก กล่อม เช่น เวลาลูกร้องไห้กล่อมให้ลูกหลับ. -
กล่อม
แปลว่า : ประสานเสียงดนตรีให้กลมกลืน เรียก กล่อม อย่างว่า บัดนี้จักกล่าวเถิงภูชัยท้าวเสวยราชเป็งจาล ก่อนแล้ว ภูมีช้อนเชยชมเอื้อมอุ่น พระก็ไสยาสน์ยั้งยามน้อยหนึ่งฝัน (สังข์). -
กล่อม
แปลว่า : บำรุง, ส่งเสริม เช่น ช้างเผือกเกิดในป่ายังมีคนเอามาถวายพระราชามหากษัตริย์ เพื่อส่งเสริมพระบารมี อย่างว่ากุญชรช้างพลายสารเกิดอยู่ป่า ยังได้มาอยู่บ้านเมืองกว้างกล่อมขุน (กลอน). -
กล่อม
แปลว่า : ควบเข้าด้วยกัน เช่น ปั่นไหมตั้งแต่สองเส้นขึ้นไป แล้วมาทอเป็นผ้า เรียก ผ้าควบ ผ้าหางกระรอก ก็ว่า. -
กลอย
แปลว่า : ชื่อไม้เถาชนิดหนึ่ง จำพวกมัน มีหัวกินได้ ก้านใบยาว หัวดิบมีพิษ คันแช่จืดแล้วนึ่งให้สุก กินแทนข้าวได้ สมัยโบราณคนอีสานอดข้าว ต้องหากลอยในป่ามากิน. -
กลอยกล่าว
แปลว่า : พูดด้วยความจริงใจ เช่น จะเลี้ยงผี เมื่อยกพาหวานพาคาวขึ้นก็เชิญผีให้มากินจริงๆ มิใช่สักเพียงแต่ว่า.