ภาษาอีสานทั้งหมด 8779 - 8788 จาก 17431
-
วันศีลน้อย
แปลว่า : วันขึ้น ๗ ค่ำ วันขึ้น ๑๔ ค่ำ วันแรม ๗ ค่ำ วันแรม ๑๔ ค่ำ ของเดือนเต็ม หรือวันแรม ๑๓ ค่ำของเดือนขาด ทั้ง ๔ วันนี้โบราณถือว่าวันศีลน้อย คนโบราณผู่เคร่งครัดในพระพุทธศาสนาจะปล่อยวัว ควายให้เป็นอิสระไม่ทำไร่ไถนา. -
วันศีลใหญ่
แปลว่า : วันขึ้น ๘ ค่ำ ขึ้น ๑๕ ค่ำ วันแรม ๘ ค่ำ แรม ๑๕ ค่ำของเดือนเต็ม หรือแรม ๑๔ ค่ำของเดือนขาด เรียก วันศีลใหญ่ ชาวพุทธทั้งที่เป็นพระและคฤหัสถ์จะเลิกละกิจของตน มาทำบุญสุนทร์ทาน รักษาศีล เจริญเมตตาภาวนา เพื่อเป็นบุญกุศลติดตามตนไปเมื่อเวลาตายแล้ว อย่างว่า เจ็ดมื้อเลี้ยงลูก มื้อแปดปลูกโพ โพกะบ่แม่นโพเฮาปลูก ลูกกะบ่แม่นลูกเฮาเลี้ยง (บ.). -
วันหล่มหลวง
แปลว่า : วันล่มจม วันขาดทุน เรียก วันล่มหลวง โบราณให้โฉลกไว้ดังนี้ ยี่ห้าสองสอง สี่เจ็ดสี่สี่ หกเก้าหกหก แปดสิบเอ้ดแปดแปด สิบเจียงสิบสิบ สิบสิงสามสิบสองสิบสอง จะทำการมงคลขึ้นบ้านใหม่ ปลูกเรือนแต่งงาน เอาบุญบ้าน ไปค้าขาย หรือทำการเพื่อศิริมงคลให้เว้นวันนี้ (ประเพณี). -
วันหลาวเหล็ก
แปลว่า : วันที่มีอุปสรรคขัดขวางเรียก วันหลาวเหล็ก โบราณให้โฉลกไว้ดังนี้ ทิตย์ศุกร์ตก จันทร์เสาร์ออก คารพุธเหนือ พหัสใต้ จะไปธุรกิจติดต่อการงานหรือไปแสวงหาโชคลาภ ห้ามไม่ให้หันหน้าหรือไปทิศนั้น หากมีความจำเป็นต้องไปก็ให้ไปทิศอื่นก่อนแล้วจึงไปทิศนั้น (ประเพณี) -
วันหัวใจตาย
แปลว่า : วันอาภัพ วันอัปโชค วันไม่สะดวกสบาย เรียก วันหัวใจตาย โบราณให้โฉลกไว้ดังนี้ ทิตย์ทัก จันทร์อี คารหอ พุธปัจ พหัสพา ศุกร์อา เสาร์อุ จะทำการอันเป็นมงคลหรือไปธุรกิจเกี่ยวแก่โชคลาภ โบราณห้ามไม่ให้หันหน้าหรือเดินทางไปทิศนั้น (ประเพณี). -
วันหัวใจเป็น
แปลว่า : วันที่เป็นศิริมงคล ทำการงานอะไรก็เจริญรุ่งเรือง เรียก วันหัวใจเป็น โบราณให้โฉลกไว้ดังนี้ ทิตย์อุ จันทร์หอ คารอี พุธบู พหัสอา ศุกร์พา เสาร์ทัก จะทำมาค้าขายหรือไปธุรกิจ ก่อนไปให้หันหน้าหรือเดินไปทางทิศนั้นจะประสบโชคลาภ สวัสดีมีชัย (ประเพณี). -
วันอมุตตโชค
แปลว่า : วันมีโชคลาภ วันสวัสดีมีชัย เรียก วันอมุตตโชค วันอุตตมโชค ก็ว่า วันอมุตตโชคโบราณให้โฉลกไว้ดังนี้ ทิตย์แปด จันทร์สาม คารเก้า พุธสอง พหัสสี่ ศุกร์หนึ่ง เสาร์ห้า จะทำการใดๆ ถ้าตกอุตตมโชคถือว่าเป็นวันดี วันเลิศ วันประเสริฐนักแล (ประเพณี). -
วันเฮืองซ้าย
แปลว่า : ตะวันบ่าย เรียก วันเฮืองซ้าย อย่างว่า คอยเห็นวันเฮืองซ้ายภูสูงแสงต่ำ พุ้นเยอ (สังข์). -
วันแฮม
แปลว่า : วันพระจันทร์เริ่มอับแสงไปโดยลำดับ นับตั้งแต่แรม ๑ ค่ำไปจนถึงแรม ๑๕ ค่ำ เรียก วันแฮม การจะทำพิธีมงคลใดๆ เช่น ปลูกเฮือนขึ้นบ้านใหม่ ทำบุญบวชทำบุญบ้านหรืองานฉลอง โบราณมักเลือกเอาวันข้างขึ้น เพราะวันข้างขึ้นถือว่าเป็นวันเจริญรุ่งเรือง. -
วับวับ
แปลว่า : อาการกวักมือไวๆ เรียก กวักมือวับวับ เดินเร็วๆ เรียก ย่างวับวับ.