ภาษาอีสานทั้งหมด 9926 - 9935 จาก 17431
-
หลาด
แปลว่า : ปลากระทิง ชื่อปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง ตัวเล็กยาว ค่อนข้างแบน คล้ายปลาหลด พื้นสีน้ำตาลแก่ บางตัวมีลายขาวเป็นวงกลมๆ บางตัวมีลายเป็นบั้งๆ คาดจากหลังถึงใต้ท้อง มีครีบบนสังหลังยาวติดต่อกันจนถึงหาง ปลายจมูกแหลม เรียก ปลาหลาด อย่างว่า ปลาดุกบ้อนชมนอนหลังหาด ปลาหลาดบ้อนชมหมากก้านเหลือง เคืองใจเจ้าเซากันสาก่อน พ่อแม่น้องบ่พร้อมบุญส้วมอ้ายบ่มี (ผญา). -
หลาน
แปลว่า : ลูกของลูก เรียก หลาน ลูกของพี่หรือของน้องก็เรียก หลาน อย่างว่า ปะไป่ไว้เป็นปีกปลายใจ ท่านนั้น ฮมฮมฝูงย่าลัวสั่งสอนหลานน้อย โลมขวัญเจ้านางงามแก้วอู่สอนสั่งแหน้นใดพลั้งพลาดสาร (ฮุ่ง). -
หลาบ
แปลว่า : เข็ด ขยาดกลัว เช่น คนทำผิดแล้วลงโทษอย่างหนัก คนโบราณใช้หนีบกระหมับทับเล็บ หรือตีด้วยหวายเรียก เฮ็ดให้หลาบ อย่างว่า พอแต่ตีนาบให้มันหลาบกลัวเกรง สน่อยเนอ หลานจ่งอิดูอาเหนี่ยววอนวานชั้น (สังข์) เพิงที่ใส่โทษแท้ให้หลาบหลายที เลยพายมาฮอดลุงธรรม์เหง้า เยียวว่ายังคองถ้าฟังคราวตั้งต่อ กี่ดายพลอยเล่าหว้ายป่าไม้มาเพิ่งเมืองหลวง (ฮุ่ง). -
หลาม
แปลว่า : ชื่องูชนิดหนึ่ง ตัวใหญ่คล้ายงูเหลือม ตรงกลางหัวมีรูปศร เป็นงูที่ไม่มีพิษร้ายแรง เรียก งูหลาม. -
หลาม
แปลว่า : เอากบเขียดหรือปลาบรรจุในกระบอกไม้ไผ่ใส่เครื่องปรุง มีพริก หอม กระเทียม แล้วนำไปเผาไฟให้สุก เรียก หลาม เช่น หลามกบ หลามเขียด หลามปลา หลามเอี่ยน. -
หลาย
แปลว่า : มาก ของมีจำนวนมาก มากจำนวนสิบๆ เรียก หลายสิบ จำนวนร้อยๆ เรียก หลายร้อย จำนวนพันๆ เรียก หลายพัน -
เสียเส้น
แปลว่า : บ้า, ไม่เต็มบาท -
หล่าย
แปลว่า : โกหก พูดเท็จ พูดปด คนพูดปด เรียก เว้าหล่าย กลับก่ายล่ายความ ก็ว่า. -
หล้าย
แปลว่า : คนขาเป๋เดินปัดไปปัดมา เรียก คนขาหล้าย. -
หลายเติบ
แปลว่า : มากโข ของที่เก่ามากจนไม่อาจจะนับจะประมาณได้ คือไม่สามารถบอกจำนวนที่แน่นอนได้ เรียก หลายเติบ.