ภาษาอีสานหมวด "ก" 1051 - 1060 จาก 1872
-
กังวล
แปลว่า : ห่วงใย, เกี่ยวข้อง ความห่วงใยอาลัย เรียก กังวล กำฮน คำฮน ก็ว่า แม่อย่าเคืองคำฮนหากจักเป็นไปหน้า (สังข์). -
กังวาน
แปลว่า : ก้องอยู่นาน เสียงที่ก้องอยู่นาน เช่น เสียงระฆังกังวาล. -
กังสดาล
แปลว่า : ระฆังวงเดือน อย่างว่า ฟังยินสังโฆก้องกังสดาลดังมี่ วัดป่าเต้าแสวงเข้าสู่มะฮาม (สังข์). -
กังหัน
แปลว่า : ไม้หรือเหล็กที่ทำให้เป็นซี่หมุนเรียก กังหัน หมุนเอาลมเพื่อพัดให้เย็นเรียก กังหันลม หมุนเอาน้ำเพื่อทำนาเรียก กังหันน้ำ เรียก หมากปิ่นหมากหัน ก็ว่า. -
กัญชา
แปลว่า : พืชพรรณไม้ชนิดหนึ่ง ต้นเล็กใบมนแฉก ดอกเขียว ใช้สูบปนกับยาสูบทำให้มึนเมา กัญชาเป็นยาเสพติดให็โทษ คนที่สูบเป็นกิจวัตรเรียก หมอชา อย่างว่า หมอชาช้าก่อน หมอฝิ่นฮิ่นตรอง หมอเหล้าเอามัน (ภาษิต) เหมิดกล้าแล้วนาเหมิดกัญชาถิ้มบั้ง (ภาษิต). -
กัญญา
แปลว่า : นางงาม, นางสาวน้อย อย่างว่า ขอให้กัญญานางล่ำแลหลิงเยี้ยม (กา). -
กัญเญศ
แปลว่า : นางสาวน้อย, นางงาม อย่างว่า มันก็ผ่อเห็นแก้วกัญเญศเต็มตา กลอยแฮงฮบบ่ยอมยูเปื้อง บาตร่าวเปื้องตาวคมเคียนคาด ธนูแนบน้าวเสียงเสียงเข้มคื่นเค็ง (สังข์). -
กัณฐัก
แปลว่า : ม้าทรง ม้าที่พระสิทธัตถะขี่ออกไปบรรพชา มีฉันนะอามาตย์เป็นพระสหายติดตาม เรียก ม้ากัณฐัก คันฐัก ก็ว่า. -
กัณฑ์เทศน์
แปลว่า : เครื่องที่จัดถวายพระเทศน์ มีปัจจัย ๔ ได้แก่ จีวร บิณฑบาต เสนาสนะ ศิลาเภสัช อย่างใดอย่างหนึ่งแล้วแต่ศรัทธาของเจ้าภาพ กัณฑ์ที่จัดนี้เรียก กัณฑ์เทศน์ กัณฑ์ต้น ก็เรียก. -
กัณฑ์หลอน
แปลว่า : กัณฑ์ที่ญาติโยมรวมกันเป็นเจ้าภาพจัดมาถวายแก่พระภิกษุที่กำลังเทศน์ กัณฑ์หลอนนี้มีเฉพาะในงานเทศน์บุญมหาชาติ งานเทศน์นอกนี้ไม่มี กัณฑ์ที่จัดถวายเฉพาะนี้ เรียก กัณฑ์หลอน.