ภาษาอีสานหมวด "ข" 463 - 472 จาก 970

  • ขึง
    แปลว่า : แสดงอาการผึ่งผายหรือแข็งแรงเรียก ขึงขัง.
  • ขึ้ง
    แปลว่า : เขื่อง, ใหญ่ หัวเขื่อง เรียก หัวขึ้ง มึ้งขึ้ง ก็ว่า.
  • ขึ้น
    แปลว่า : เคลื่อนจากที่หนึ่งไปสู่อีกที่หนึ่งเรียก ขึ้น อย่างว่า ค้อมว่าสองตรัสแจ้งทำนองในสลาก เลยเล่าอุ้มอ่อนขึ้นปรางค์กว้างค่อยเซา (สังข์).
  • ขึ้น
    แปลว่า : ก่งหน้าไม้หมายจะยิง เรียก ขึ้นหน้าไม้.
  • ขึ้น
    แปลว่า : กล้ากำลังงอกเรียก กล้าขึ้น.
  • ขึ้น
    แปลว่า : ตั้งใจเรียนหนังสือ เรียก ขึ้นใจเฮียนหนังสือ.
  • ขึ้น
    แปลว่า : นำเครื่องสักการะ มีดอกไม้ธูปเทียนเป็นต้นมายกครู เพื่อเรียนศิลปศาสตร์ เรียก ขึ้นครู.
  • ขึ้น
    แปลว่า : ต้นไม้รากลอย หรือโคนลอย เรียก ขึ้นโคน.
  • ขึ้น
    แปลว่า : ขมิ้นอ้อย ชื่อขมิ้นชนิดหนึ่งมีหัวขึ้น เรียก เข้าหมิ้นขึ้น.
  • ขื่ง
    แปลว่า : กลิ้ง, ผลัก, ดัน การกลิ้งหรือผลักดันไปข้างหน้า เรียก ขื่ง กื่ง ก็ว่า เช่น กื่งไม้กื่งขอน อย่างว่า เมื่อนั้นเวลาฮ้ายจำจวนภูวนาถ เขาก็ปัดกื่งก้อนคำล้านใส่เหว คีงกลมกลิ้งนำแปวน้ำทั่ง ภูวนาถกลั้นใจน้อยมอดมัว (สังข์).