ภาษาอีสานหมวด "ค" 131 - 140 จาก 975

  • คดี
    แปลว่า : เรื่อง ข้อความ เรื่องเกี่ยวกับโลกเรียก คดีโลก เรื่องเกี่ยวกับธรรมเรียก คดีธรรม เรื่องเกี่ยวกับโบราณเรียก คดีโบราณ หรือ โบราณคดี อย่างว่า เฮาสั่งถ้อยแถมแจ้งจื่อคดี แด่เนอ (กา).
  • คทา
    แปลว่า : ไม้ค้อน ตะบอง ไม้ค้อนเรียก คะทา อย่างว่า ยอคะทาไกวแกว่งยายผันเปื้องฮมฮมพร้อมชาวเมืองเมิลผ่อ เลยถืกเบื้องสายเส้นเชือกไหม (ฮุ่ง).
  • คน
    แปลว่า : กวนให้เข้ากัน การกวนให้เข้ากันเรียก คน ระคน ปน ก็ว่า เช่นทำขนมหรือข้าวต้ม เครื่องปรุงมีน้ำอ้อย น้ำตาลและกะทิ คนเครื่องปรุงให้เข้ากัน.
  • ค้น
    แปลว่า : ปลุก การปลุกคนนอนหลับให้ตื่นเรียก ค้น อย่างว่า อย่าค้นผีลุก อย่าปลุกผีตื่น (ภาษิต).
  • ค้น
    แปลว่า : หัก โค่น หลังหักเรียก หลังค้น อย่างว่า หลังหักค้นเทิงพะลานล้มหมูบ (สังข์).
  • ค้นหูก
    แปลว่า : จัดเส้นด้ายหรือไหมเกี่ยวโยงไปตามหลักเฝือ เพื่อให้ได้ขนาดยาวตามต้องการ สำหรับทอเป็นผืน เรียก ค้นหูก.
  • คบ
    แปลว่า : ไปมาหาสู่ การไปมาหาสู่เรียก คบกัน คบค้า คบหาสมาคม ก็ว่า อย่างว่า คบเด็กน้อยเล่นการบ้าน คบหัวล้านเล่นการเมือง คบคนดีเป็นศรีแก่ตัว คบคนชั่วอปราชัย คบคนพาลพลาพาไปหาผิด คบบัณฑิตบัณฑิตพาไปหาผล.
  • คบ
    แปลว่า : คราวหนึ่ง เรียก คบหนึ่ง ขณะหนึ่งเรียก คบหนึ่ง ครั้งหนึ่งเรียก คบหนึ่ง อย่างว่า คบหนึ่งเถิงที่ห้วยหลิ่งเผือกผาทอง (ฮุ่ง) เขาก็หวังสุขย้อนบาบุญบุตราช คบหนึ่งวันวิ่งค้ายคาข้อนขอบเสมร (สังข์).
  • คบงัน
    แปลว่า : ฉลอง สมโภช การแสดงความรื่นเริงในงาน เช่น ร้องรำทำเพลง เรียง เล่นมหรสพ มโหสบ มโหสบคบงัน ก็ว่า อย่างว่า ฝูงเคยเหล้นตีตะโพนพิณพาท ขับแข่งฮ้องโคลงฟ้ากาพย์สาร (สังข์).
  • คมปาว
    แปลว่า : หญ้าคมบาง ชื่อหญ้าชนิดหนึ่งใบบางและแหลมคม เวลาเอามือไปจับจะบาดมือ เรียก หญ้าคมปาว.