ภาษาอีสานหมวด "ค" 361 - 370 จาก 975
-
คันหลาว
แปลว่า : ลำไม้ไผ่เสี้ยมปลายทั้งสองข้าง สำหรับหาบฟ่อนข้าวมากองไว้ในลาน เรียก คันหลาวหาบเข้า. -
คันหิน
แปลว่า : ภูเขาเตี้ย ภูเขาลูกเล็กติดกันเป็นพืด เรียก คันหีน ภูเขาต่ำ ก็ว่า. -
คับ
แปลว่า : แมลงทับ ชื่อแมลงชนิดหนึ่งปีกสีเขียวเลื่อมเป็นเงางาม เรียก แมงคับ. -
คับ
แปลว่า : อึดอัดใจ เรียก คับใจ ลำบากยากไร้ฝืดเคือง เรียก คับแค้น แออัดจนไม่มีที่นั่งยืน เรียก คับแคบ อย่างว่า คับคั่งด้าวโดยดั่งกองฟืน (กา). -
คับคา
แปลว่า : ระหว่างทางเรียก คับคา อย่างว่า บาคราญทรงสีโหป่าวไปปุนย้าย คับคาเท้าเถิงห้วยตาด ฟังยินน้ำแผ่ต้องโตนท้างคื่นเค็ง (สังข์). -
คัพภวีก
แปลว่า : ลูกในท้อง อย่างว่า พอเมื่อฮว่านฮว่านฟ้าฮ้องเฮ่งระดูฝน พุ้นเยอ เจืองหาญจุติจากดาวดิงส์ฟ้า เอาปฏิสนธิเข้าถือภาร์คัพภวีก ท้าวใหญ่หน้าในท้องแม่ตน (ฮุ่ง). -
คา
แปลว่า : หญ้าคา ชื่อหญ้าชนิดหนึ่ง คล้ายแฝกใบคายแข็ง เอามากรองเป็นตับมุงหลังคา เรือนที่มุงหญ้าคา ฝาลายคุมอากาศถ่ายเทได้มีความชุ่มชื่นรื่นรม ราคาค่าสร้างก็ไม่แพง อย่างว่า เฮือนมุงหญ้าฝาเฮือนแอ้มไม้ไผ่ แม่นหลังใหญ่แลน้อย บ่พอฮ้อยค่ามัน (บ.). -
คา
แปลว่า : เครื่องจองจำคนทำความผิดต่อบ้านเมือง เรียก คา อย่างว่า ให้จับหมูใส่คา หมาใส่คอก วอกผูกแอว แมวใส่หับ กับใส่หนู ปูใส่ข้อง จ้อกแจ้ก จับไก่ใส่ยาง ฝูงหมู่คนเทียวทางผูกคล้อง ฝูงเขามีโทษต้องสูเจ้าแต่ภายหลัง อันได้ใส่คอกฮังฮิงแฮบ ติดจิบแจบจำจอง (เวส). -
คา
แปลว่า : แมงคาเรือง ชื่อแมลงเล็กๆ ชนิดหนึ่ง ตัวยาว มีตีนมาก คล้ายกิ้งกือหรือตะขาบ มีสีเรืองในที่มืด เรียก แมงคา. -
คา
แปลว่า : ติด, ขัด ทำงานไม่เสร็จเรียก คาเวียก ใช้หนี้ไม่หมดเรียก คาหนี้ ก้างติดคอเรียก ก้างคาคอ อย่างว่า กินหนังแห้งคาคอแค้นคั่ง ใผสะเดาะออกได้ชิเอาช้างใส่คาย (ผญา).