ภาษาอีสานหมวด "ต" 351 - 360 จาก 779

  • ตุริยนันทกา
    แปลว่า : เสียงดนตรี อย่างว่า ตุริยนันทกา กลองตุริยะนนตรีเสียงม่วน ปี่ฮ้อแลสวนไล ขลุ่ยซอไขเสียงอ่อน สนุกท่อนท้าวเมืองสวรรค์ (เวส).
  • ตุริยางค์
    แปลว่า : ส่วนของเครื่องดีดสีตีเป่า (ป.) อย่างว่า เค็งเค็งก้องตุริยาเค้าอื่น อวนอ่อนแก้วกือล้านล่วงไป (สังข์) ฟังยินตุริยาตรย้ายกลองฆ้องกล่อมสังข์ พิณพาทไค้แคนขลุ่ยขานซอ แตรสังข์สูรกล่อมพิณโพนโล้ (สังข์)..
  • ตุหลุ
    แปลว่า : คนที่มีลักษณะอ้วนแต่เตี้ยเรียก ตุหลุ อย่างว่า ตุหลุเจ้าผู้พั้วดอกต้างโงใสใผ ตั้งแต่ฮ้างบุญส้วมเจ้าบ่มี (ผญา).
  • ตู
    แปลว่า : ตัว, ตัวข้า ตัวข้าเรียก ตู อย่างว่า ขอแม่ไปสมด้วยมนต์ยำยาแฝด ตูก็อาฆาตแค้นถวายฮ้ายต่ำตอย (สังข์) ตูก็ทัวระเทียวสร้างสอนเฮือนยินยาก สูเยียะคึดใคร่ย้านเมือหน้าแต่งดี (ฮุ่ง).
  • ตู
    แปลว่า : ประตู ประตูโบราณเรียกย่อว่า ตู อย่างว่า ซว่าซว่าท้วงฆ้องป่าวตีเดิน สองคราญคลาแท่นทองเถิงช้าง เสินเสินย้ายยอเซิงซำย่าง คนคั่งเท้าตูกว้างออกระวัง (ฮุ่ง).
  • ตู่
    แปลว่า : กล่าวอ้างหรือหาเรื่องใส่คนอื่นเรียก ตู่ อย่างว่า ตกตาว่าได้เป็นเสือแล้วลายบ่ลายเขากะตู่ให้ฮีบหามิ่นหม้อมาแต้มตื่มลาย (กลอน).
  • ตู้
    แปลว่า : ควายทุย ควายที่มีเขาตู้เรียก ควายตู้ ควายชนิดนี้ชอบชน อย่างว่า ควายตู้มักฮาน คนพาลมักเว้า (ภาษิต) แนวควายตู้เขากวมตาก้มซุมซู่เขาตู้ปู้ตี้ปี้นอนลี้เกลือกขี้ตม โงคอขึ้นเห็นสวนมอนเบ็ดใส่ ฮั้วสี่ด้านห้าด้านบุเข้าโคบเดียว (ผญา).
  • ตู้
    แปลว่า : ชื่อนกเขาชนิดหนึ่ง ตัวโตกว่านกเขาธรรมดา เรียก นกเขาตู้ อย่างว่า นกเขาตู้พรากคู่กะยังขัน กาเวาวอนพรากฮังกะยังฮ้อง น้องพรากอ้ายความเดียวบ่เอิ้นสั่ง คันบ่เอิ้นสั่งใกล้ขอให้เอิ้นสั่งไกล (ผญา).
  • ตู้
    แปลว่า : ไม่คม, ทู่, ไม่ฉลาด คนไม่ฉลาดเรียก คนตู้ ปู้ ก็ว่า อย่างว่า ปัญญาปู้เสียมขุดปูกะชิได้เข้าครั่ง (ภาษิต).
  • ตูด
    แปลว่า : ตรุษ เวลาเริ่มต้นของกลางวัน และกลางคืน เรียก ตูด ตรุษ ก็ว่า.