ภาษาอีสานหมวด "ต" 471 - 480 จาก 779
-
โต้น
แปลว่า : นมที่ใหญ่กว่าปกติ เรียก นมโต้น อย่างว่า สาวนมโต้นลงโพนอย่าชะแล่น บาดเจ้าคาดลาดล้มนมชิโต้นกว่าหลัง (บ.). -
โต้นเต้น
แปลว่า : สิ่งของที่ค่อนข้างใหญ่ ห้อยแกว่งไปมา เรียก ห้อยโต้นเต้น อย่างว่า โต้นติเต้นหมากม่วงกะเสน เทียวไปเพลเจ้าหัวไล่ข้า ขึ้นหมากหว้าเจ้าหัวไล่แทง ขึ้นหมากแดงเจ้าหัวไล่ปล้ำ (กล่อมลูก). -
โต่โม่
แปลว่า : สิ่งที่ใหญ่และมองเห็นได้ชัดเรียก โต่โม่ ถ้าเล็กเรียก ต่อม่อ เช่น เขานั่งโต่โม่อยู่หั้น. -
โตย
แปลว่า : ด้วย โดย ตาม การทำด้วย ทำโดยและทำตาม เรียก โตย อย่างว่า เฮาจักโตยตามน้องเอากระบวนก้าวแกว่ง เมื่อนั้นท้าวถ่ายผ้าผืนเล้มแต่งตัว (สังข์). -
โต๋โหล
แปลว่า : กลิ่นเหม็นอย่างหนึ่ง เช่น กลิ่นผักดอง เรียก กลิ่นโต๋โหล. -
โต๊ะโยะ
แปลว่า : เรือนหรือหอที่สูงหรือใหญ่ เรียก สูงโต๊ะโยะ ถ้าต่ำก็ว่า ต่ำเต๊าะเยาะ. -
ใต้ล่าง
แปลว่า : ใต้ถุน เรียก ใต้ล่าง ตะล่าง ก็ว่า เช่น ใต้ล่างเฮือนใต้ล่างชาน. -
ไต
แปลว่า : 1.)อวัยวะชนิดหนึ่ง ทำหน้าที่ขับของเสียออกมากับน้ำปัสสาวะ เรียก ไต อนึ่งเนื้อที่เป็นก้อนแข็งอยู่ในเนื้อเรียก เนื้อเป็นไต. 2.)ขัน ถาด ขันหรือถาดเรียก ไต ไตคำ ก็ว่า 3.)แผ่นดิน แผ่นดินเรียก แผ่นไต -
ไต่
แปลว่า : คลานไป วิ่งไป เช่น บุ้งคลานไปเรียก แมงบ้งไต่ กระถิกวิ่งไปตามกิ่งไม้เรียก กะเล็นไต่ไม้ เดินตามทางเรียก ไต่ทาง. -
ไต้
แปลว่า : 1.)ของใช้สำหรับจุดไฟให้สว่าง เรียก ไต้ กะบองไต้ ก็ว่า. 2.)จุด เช่น จุดเทียน เรียก ไต้เทียน จุดไต้เรียก จุดกะบอง อย่างว่า ฮุ่งค่ำเช้าตามไต้เฮื่อเฮือง (สังข์).