ภาษาอีสานหมวด "ป" 81 - 90 จาก 753

  • เปอะ
    แปลว่า : ฉาบ ทาบ เช่น เอากระด้งมาทาบกันไว้ เรียก เปอะไว้.
  • เปิก
    แปลว่า : ถลอก ขาถลอกเรียก ขาเปิก.
  • ปก
    แปลว่า : ปลาแก้มช้ำ ชิ่อปลาชนิดหนึ่งมีเกล็ดคล้ายปลาปาก เรียก ปลาปก อย่างว่า โรหิตานฬเปสิงคู มีทังปลาปกแลปลาปาก ปลาสะนากแลเบียนไฟ มังกรไปแกมขี้แข้มีบ่แพ้หมู่มัจฉา (เวส).
  • ปก
    แปลว่า : คลุม เช่น ผ้าคลุมศรีษะ เรียก ผ้าปกหัว อย่างว่า เขาก็โจมแจ่มเจ้าสรงโสรจคันธา แพรคำปกผอกพรายโพงเป้า ถัดนั้นเอกาเจ้าจันทานางเอก ม้มแก่นเหง้าฝูงเชื้อช่อยระวัง (สังข์) ดูแลคุ้มครองเรียก ปกครอง ดูแลรักษาเรียก ปกปักรักษา.
  • ป๊ก
    แปลว่า : มีเสียงดังอย่างนั้น เช่น ของหนักตกลงถูกที่แข็งเสียงดังป๊ก อย่างว่า ตกใส่น้ำดังป๊ก ตกใส่บกดังท่วน ตกใส่ป่าหญ้าปล้องดังก้องทั่วเมือง (เสียว).
  • ปกติ
    แปลว่า : ธรรมดา เป็นไปตามเคย ไม่แปลกไปจากเดิม เรียก ปกติ ปรกติ ปักกะติก ก็ว่า อย่างว่า ท่อว่าปกติน้อยประสงคืชมดวงดอก ละอองโอบแก้มสองข้างไขว่แถว (สังข์).
  • ปการ
    แปลว่า : อย่าง ชนิด (ป. ปฺการ) อย่างว่า น้องกล่าวท้าวถามที่ทุกกลอน คราวนี้เป็นประการรือท่องทางเทียวช้า ศิลป์ชัยต้านมีอำน้องนาถ เล่าพากย์เผี้ยนคำแค้นแค่ทาง (สังข์).
  • ปฏิจาก
    แปลว่า : ว่าง เว้น อย่างว่า ให้ค่อยขันตีไว้เอาใจปฏิจาก (ผาแดง).
  • ปฏิพัทธ
    แปลว่า : เนื่องกัน ผูกพัน รักใคร่ (ป.) อย่างว่า แม้นชื่อนงนาฏน้อยนางลูกกุมภัณฑ์ก็ดี มันนั้นไปเป็นดีอยู่ในวังน้ำ คูดั่งปฏิพัทธพร้อมผัวเมียยังต่อกันดาย ชอบเมื่อเฮาฮาบได้ฟายน้ำพระเนตรมา แท้แล้ว (สังข์).
  • ปฏิสนธิ
    แปลว่า : เกิดในท้อง ถือกำเนิด (ป.). อย่างว่า องค์หนึ่งเข้าฮ่วมท้องจันทาราชเทวี แม้นว่านางทั้งหกก็เล่ามานมีท้อง ปฏิสนธิเท้ทำกระบวนอันหลาก ด้วยเหตุให้ลือล้ำโลกอาย (สังข์).