ภาษาอีสานหมวด "ผ" 151 - 160 จาก 422
-
ผีเผด
แปลว่า : เปรตเป็นผีจำพวกหนึ่ง เรียก ผีเผด ผีเผดไม่หลอกคน เมื่อต้องการอะไรจะแสดงตัวให้ปรากฏ เมื่อได้สิ่งของแล้วก็จะหายไป ส่วนใหญ่จะปรากฏแก่ญาติ เมื่อได้ทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้ ผีเผดก็จะไม่ปรากฏตัวอีก อย่างว่า ดูราชายโทนเถ้ายักโขผีเผด มึงหากกดวาทเว้ามีได้เวทนาท่านเอย (สังข์). -
ผีพราย
แปลว่า : ผีจำพวกหนึ่ง จำแลงกายเป็นเหมือนนกเค้า ถ้าเรือนใดมีหญิงคลอดผีพรายนี้จะบินมารอกินเลือดที่คลอด คนโบราณจึงต้องนอนเฝ้าถ้าลูกหลานคลอดลูก อย่างว่า ผ่อเห็นเดือนด่วนแจ้งพ้นพุ่งเขาเขียว พุ้นเยอ ฉายาเฮียงฮ่มดอยดาวซ้าย เหนเหนฮ้องแกวแกวกอระวีก พรายป่าเป้ายูงผู้ส่งเสียง (สังข์). -
ผีพึ้ม
แปลว่า : ผีเฝ้าภูเขา ภูเขาใหญ่มักมีของมีค่า เช่น แร่เงิน แร่ทอง แร่เหล็ก เพชร พลอย ถ้าปล่อยไว้ไม่มีคนรักษาสิ่งของเหล่านั้นก็จะหมดไป เจ้าป่าจึงให้ผีป่ามาดูแลรักษา ผีที่ตั้งนี้ชื่อ ผีพึ้ม คือผีเฝ้าภูเขา ใครมาขุดค้นทำลายของเหล่านั้นก็จะถูกผีพึ้มทำร้ายได้. -
ผีโพรง
แปลว่า : ผีโพรงเป็นผีจำพวกชอบกินของดิบเหมือนผีเป้า ชอบหากินของดิบในเวลากลางคืน. -
ผีฟ้า
แปลว่า : ผีจำพวกเทวดาเรียก ผีฟ้า ผีแถน ก็ว่า เทวดามี ๓ จำพวก คือ พระราชามหากษัตริย์เรียก สมมุติเทวดา เทวดาโดยกำเนิดคือพวกเกิดมาเป็นเทวดาโดยตรง ไม่ต้องเกิดในท้องของแม่ เรียก อุบัติเทวดา แยกเป็นหลายประเภท เช่น พวกเฝ้าต้นไม้เรียก รุกขเทวดา เฝ้าพื้นดินเรียก ภุมมเทวดา เฝ้าภูเขาเรียก บรรพตเทวดา พระอรหันต์ก็เป็นเทวดาเรียกว่า วิสุทธิเทวดา. -
ผีเมือง
แปลว่า : ผีรักษาเมือง เข้าพ่อหลักเมืองหรือบุคคลที่มาสร้างบ้านแปลงเมือง เรียก ผีเมือง อย่างว่า เมื่อนั้นผีเมืองย้านยักโขขามเดช เลยเล่าละหน่อแก้วกลางห้องพ่ายพัง (สังข์). -
ผีสบ
แปลว่า : ริมฝีปาก เรียก ผีสบ สีสบ ก็ว่า. -
ผีสม่อยดง
แปลว่า : ผีดง ในดงไม่ว่าดงเล็ก ดงใหญ่ จะมีทรัพยากรนานาชนิดหนาแน่น ถ้าไม่มีผู้รักษาปล่อยให้เป็นไปตามสภาพ คนอันธพาลสันดานหยาบจะมาขุดค้นหาบขนเอาไปกินไปใช้ ผีที่เฝ้ารักษาดงเรียกว่า ผีสม่อยดง อย่างว่า ผีอยู่พื้นทังเถ้าสม่อยดง (กาไก). -
ผีสาง
แปลว่า : ผีที่ดุร้ายคล้ายเสือ เรียก ผีสาง อย่างว่า ผีสางฮ้ายผกจอบกินหวาน บ่ท่อคนเฮาหลอนหลอกกินกันแท้ (ภาษิต). -
ผีเสื้อ
แปลว่า : คนทิสอ ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง เรียก ต้นผีเสื้อ ใช้ทำยาได้.