ภาษาอีสานหมวด "ห" 226 - 235 จาก 1363

  • หม้วย
    แปลว่า : ชื่อแมลงชนิดหนึ่ง ชอบอยู่ในน้ำ เรียก แมงหม้วย อย่างว่า ฝูงหมู่ปูปลาหม้วยมังกรแกมนาก (สังข์).
  • หมอ
    แปลว่า : เป็นคำเรียกผู้ชายและผู้หญิงที่สนิทชิดเชื้อ เรียกผู้ชายว่า บักหมอ เรียกผู้หญิงว่า อี่หมอ.
  • หมอขวัญ
    แปลว่า : ผู้รู้พิธีในการสู่ขวัญ เช่น สู่ขวัญแม่มาน สู่ขวัญแม่ออกกรรม สู่ขวัญคนป่วย สู่ขวัญนาค สู่ขวัญแต่งงาน.
  • หมอความ
    แปลว่า : ผู้รู้กฎหมาย นักกฎหมาย ผู้หากินเกี่ยวกับการว่าความ ทนาย ก็ว่า.
  • หมอตำแย
    แปลว่า : หญิงที่ทำการคลอดลูกตามแผนโบราณ.
  • หมอเถ้า
    แปลว่า : หมอยาแผนโบราณ ชำนาญในการรักษาโรคทุกชนิด เรียก หมอเถ้า อย่างว่า เป็นหมอเถ้าถงยาชุมคือชิใหญ่ คันหมากไม้เข้าบ้านคนไข้บ่ตาย (บ.).
  • หมอทวาย
    แปลว่า : หมอดู หมอหูฮา หมอโหร ก็ว่า อย่างว่า เมื่อนั้นหมอทวายแจ้งทูลธรรม์เทวราช (สังข์).
  • หมอน้ำมัน
    แปลว่า : ผู้ชำนาญในการเสกน้ำธรรมดา เสกน้ำมัน รักษาบาดแผล รักษาดูกหัก ดูกแตก ไม่จำเป็นต้องผ่าตัด เพียงแต่เสกน้ำธรรมดาหรือเสกน้ำมันให้ทาก็หาย หมอน้ำมันมีอยู่ทั่วไปในภาคอีสาน.
  • หมอผี
    แปลว่า : หมอขับผี หมอไล่ผี หมอเลี้ยงผี หมอป้องกันผี เมื่อเกิดผีเข้าเจ้าสูญหมอผีจะไปขับไล่ ถ้าผีออกแล้วก็ป้องกันไว้.
  • หมอลำ
    แปลว่า : ผู้ที่ชำนาญในการร้องลำ เรียก หมอลำ หมอลำเป็นที่นิยมชมชอบของชาวอีสาน ไม่ว่าจะทำบุญให้ทานอะไรมักจะมีหมอลำมาลำในงาน เพื่อให้เกิดความสนุกครึกครื้นแก่เจ้าของงานและคนมาร่วมในงาน หมอลำมีหลายประเภท คือ หมอลำพื้น หมอลำเรื่อง หมอลำชิงชู้ หมอลำโจทแก้ หมอลำต่อกลอน หมอลำเกี้ยว หมอลำเต้ย การฟังลำถ้าจะให้สนุกถึงใจต้องมีแข่งขันกันด้วย.