ภาษาอีสานหมวด "ห" 471 - 480 จาก 1363

  • หลายเติบ
    แปลว่า : มากโข ของที่เก่ามากจนไม่อาจจะนับจะประมาณได้ คือไม่สามารถบอกจำนวนที่แน่นอนได้ เรียก หลายเติบ.
  • หลาว
    แปลว่า : ลำไม้ไผ่ที่เสี้ยมให้แหลมทั้งกกและปลาย สำหรับหาบฟ่อนข้าวมาไว้ในลาน เรียก ไม้คันหลาว.
  • หล่าว
    แปลว่า : ระเนระนาด ระกะ ระคะ ต้นไม้ล้มระเนระนาด เรียก ไม้ล้มหล่าว ล่าว ก็ว่า อย่างว่า หลิงเห็นไม้หล่าวล้มเลียนฮ่อมเขาฮอม พุ้นเยอ ภูธรลัดเลียบพะนอมนำน้อง เห็นผากว้างเขาคำค้อยค่ำ ดอยนั้นอินทร์แต่งตั้งเขาเฮื้องฮุ่งเฮือง (สังข์).
  • หล่าหลง
    แปลว่า : หลงจนลืมตัว เรียก หล่าหลง อย่างว่า เทื่อนี้พ่อเบิกเว้นเวียงใหญ่พลอยผาง นี้แล้ว พงศ์พันธุ์เดียวเปล่าปุนแปนข้าง วันคืนฮู้เสียงชะนีฮ้องฮ่ำ ขวัญอ่อนแก้วกำพร้ายาย้านหล่าหลง แด่เนอ (สังข์) อย่าเบียดถ้อยฮีลอบเตียนตน ท่านนั้น ภูธรเห็นหน่ายโฉมเสียเศร้า อย่าได้มัวเมาด้วยอาเสลียนสมแพ่ง ลืมที่ฮู้เป็นเจ้าหล่าหลง (ฮุ่ง).
  • หล่าหล้ม
    แปลว่า : กระสัน รัญจวน อย่างว่า จิตหล่าหล้มเซือบซว่านถือทวง กลอยใจแถลงเล้าโลมพระองค์อ้วน เชิญแห่งทังปวงน้องกินรีนางนาฏ ลงพ่างพื้นดอมข้อยแค่ไพรแด่ถ้อน (สังข์).
  • หลำ
    แปลว่า : ซ้ำแล้วซ้ำอีก เช่นกินแล้วกินอีก เรียก กินสองหลำสามหลำ พูดแล้วพูดอีก เรียก เว้าสองหลำสามหลำ.
  • หลิง
    แปลว่า : เล็ง แลดู แลดู เรียก หลิง อย่างว่า หลิงดูก้ำบูฮาณเฮียงครอบ กันนั้น พันธมิ่งข้าขานเบื้องฝ่ายใด นั้นเด (สังข์) หลิงล่ำไม้ไพรกว้างย่านยาว (กาไก) ออระแนกเนื้อเจืองยี่หลิงแล หลายนางเจียระจากโดยดอมเจ้า เททะลายเนื้อนัวระสีเฉลียวคาดพ่องเฮ่งขึ้นขี่ช้างทังพ่องเฮ่งหัว (ฮุ่ง).
  • หลิ่ง
    แปลว่า : ตลิ่ง อย่างว่า เขียวภูชันหลิ่งหีนเหวห้วย (กาไก) พี่ก็กลอยใจดั้นดงขวางข้วมหลิ่ง มาแล้ว (สังข์) คึดฮุ่งเจ้ายินคอบกลัวนาน เขียวภูชันหลิ่งหีนเหวห้วย ท่อว่าขอวานให้ศรีคราญฮักใคร่ อวนเถิ้นน้องท่านถ้อยใจแจ้งจอดจริง (ฮุ่ง).
  • หลิ้น
    แปลว่า : เล่น ทำเพื่อสนุกสนาน แข่งขันกัน พนันกัน อย่างว่า เนื้อมุ่ยเพี้ยงบุนนากนงบาน เกษาประดับลูบมันมวยดั้ว ใผแลแล้วลืมตนตาไค่ เชิงซ่าเจ้าติ่วสร้อยประสงค์หลิ้นม่วนเมือง (สังข์) ฟังยินชะนีหลิ้นเสียงวอนว้อนว่อน พุ้นเยอ (ผาแดง).
  • หลิบ
    แปลว่า : ลับ เร้น แฝง ลับเมฆ เรียก หลิบเมฆ เช่น บั้งไฟขึ้นเลยเมฆจนมองไม่เห็นเรียก หมากไฟหลิบเมฆ อย่างว่า เมื่อนั้นทุกที่เที้ยนเตินย่างหลบถอย ฮมฮมยอทะไลจีนแจกทานทังเข้า แม้งหนึ่งวันเอียงดั้นหลิบดอยเดือนสว่าง ค้ายสิ่งเหง้าลาไท้พรากลง (ฮุ่ง).