ภาษาอีสานหมวด "ฮ" 451 - 460 จาก 661
-
โฮยแห้ง
แปลว่า : แห้งเหี่ยว อย่างว่า คันว่าไกลกูตายจากจอมโฮยแห้ง (สังข์). -
โฮยฮม
แปลว่า : ทา โรย อย่างว่า หอมฮ่วงเฮ้าคันธชาติกฤษณา ปุนดั่งเนาในปรางค์แม่โฮยฮมให้ เทื่อนี้ไกลกษัตริย์แก้วเดินเห็นหลายหลาก แม่อยู่บ้านฮอยให้ฮุ่งหา (สังข์). -
โฮยฮ้าง
แปลว่า : โรยร้าง อย่างว่า ฮามโฮยฮ้างทวายทาจันทน์อ่อน ฮามเผี่ยนผ้ากาสาอิ้งลูบองค์ ฮามสรงน้ำคันโททวายอาบ ฮามขาบใต้เทียนน้อมยื่นถวาย (สังข์). -
โฮยเฮ้า
แปลว่า : ตลบ อบอวล อย่างว่า มีดอกด้ายช้าค่างเครือสะเทิน กาวกะเล็นเกียงกลิ่นหอมโฮยเฮ้า ฟังยินยูงสูรผู้สันดอยดังมี่ ค่างค่างช้างเสียงห้าวแกว่างกระดิง (สังข์). -
โฮยแฮง
แปลว่า : อิดโรย หมดกำลัง อย่างว่า เจ้าค่อยย้ายเยื้อนยากโฮยแฮง กลายที่นาเนืองเถิงเถื่อนหลวงหลายชั้น อาดูรฮ้อนฮมเถิงนางนาฏ นกฮ่ำฮ้องชมต้องตื่มลาง (สังข์) อดอยู่เยื้อนลำบากโฮยแฮง ตาวันเฮืองเฮื่อโพยมยังฟ้า พอแลงขึ้นพานคำช้างถ่าว ฝูงหมู่ข้าเก่าแก้วเติมเจ้าล่วงไป (ฮุ่ง). -
โฮยโฮย
แปลว่า : โรยโรย อย่างว่า คอนกล่าวถ้อยถวายมอบโครงสาร โฮยโฮยหอมกลิ่นจันทน์เจือคู้ นางก็พิจารณ์แล้วเลยไขเอาอ่าน เฮียมหากฮู้ใจน้องส่งสาร (ฮุ่ง). -
ไฮ
แปลว่า : 1.) ต้นไทร เรียก ต้นไฮ มีหลายชนิด เช่น ไฮมี้ ไฮหย่อง ไฮคำ ไฮหิน 2.) ทองคำ ทองคำเรียก ไฮ อย่างว่า หลายประเทศเต้ามาเข้าส่วยไฮ (ขุนทึง). 3.) ไร ชื่อสัตว์เล็กๆ ชนิดหนึ่ง จำพวกริ้น ชอบกินเลือดเป็นอาหาร อย่างว่า ยูงยองฮี้นฝูงไฮเฮือดไต่ มันหากมีบ่ไฮ้หาได้คู่เฮือน (ย่า). -
ไฮ่
แปลว่า : ไร่ ที่สำหรับปลูกพืชในป่าดง เรียก ไฮ่ อย่างว่า เฮ็ดนาอย่าเสียไฮ่ เลี้ยงไก่อย่าเสียฮัง (ภาาิต) หมายไฮ่ให้สุดชั่วแสงตา หมายนาให้สุดชั่วเสียงฮ้อง (ภาษิต) เป็นดั่งแสนส่ำห้อยน้ำผ่าเขาเขียว ไหลมาโฮมวังขวางสู่คุงคาเสี้ยง ชายหนึ่งทำนาแล้วทวนเทียวทำไฮ่ ฝังลูกเต้าแตงพร้อมถั่วงา (ฮุ่ง). -
ไฮ่ (ตบ)
แปลว่า : ตบ ตี ตีฆ้อง เรียก ไฮ่ฆ้อง อย่างว่า ลมเป่งเปลื้องเฟือยข่าแคมภู สะพึนจันทร์ก่ายดอยดาวข้อน ยูงวอนก้องสันภูใกล้ฮุ่ง ค้อนไฮ่ฆ้องคนพร้อมแต่งครัว (ฮุ่ง) ช้างแกว่งฆ้องกะเิงห้าวไฮ่เสียง (กา) ค้อนไฮ่ฆ้องฮางป่าวตีเติน ฮมฮมยอผาลาแห่จอมเมือหน้า เสินเสินช้างพังพลายย้ายย่าง หลายส่ำข้าอวนเจ้าท่องทาง (ฮุ่ง). -
ไฮ้
แปลว่า : ไร้ ขัดสน ลำบาก ไม่มี อย่างว่า เมื่อนั้นเศรษฐีเถ้าทังสองพ่อแม่ เล่าว่ามาโผดเถ้าเฮือนไฮ้ดั่งรือ นี้เด (สังข์) เลี้ยงพี่น้องฝูงหมู่คนผอม ลุงอาวสูใส่ใจจำหมั้น ทอมคนไฮ้เฮือนคลองทุกข์ยาก ดีดาย เขานั้นคือเขื่อนขั้นเวียงแก้วเกิ่งหิน (ฮุ่ง).