ภาษาอีสานหมวด "ฮ" 81 - 90 จาก 661
-
ฮ้ง
แปลว่า : อาการช้ำของโป้มือ (หัวแม่มือ) เกิดจากดำนาแก่น เรียก มือฮ้ง หรืออาการที่น้ำไหลลอดคันนา เรียก คูฮ้ง อย่างว่า เห็นว่าปลาทอต้อนหมายชิตำปลาแดก บาดห่าต้อนเจ้าหลูคูเจ้าฮ้งชิพายข้องปื่งดัง (กลอน). -
ฮงฮง
แปลว่า : สุกใส แวววาว แสงสีของปราสาทราชมณเทียรสุกใส เรียก แสงฮงฮง อย่างว่า เมื่อนั้นนางหนุ่มท้าวธรงธูปขานฮับ คับคาเถิงข่วงคลองคนล้อม ฮงฮงเหลื้อมรังสีใสส่อง ภูเบศรเจ้าทังน้องออกอวน (สังข์) แก้วที่มีแสงสุกใส เรียก ใสฮงฮง อย่างว่า เห็นว่าได้หน่วยแก้วอย่าฟ้าวเปิบใจหลาย หาดห่าฮงฮงใสหน่วยขวางใผชิฮู้ (กลอน) ไฟที่มีแสงสุกใส เรียก ไฟฮงฮง อย่างว่า ออระเนกเนื้อเจ้ายี่ลาลง ฮงฮงไฟเฮื่อเฮืองทุกด้าน ดินผงกลั้วตีนพลายหนักเนื่อง ขายี่ขึ้นมือกว้านฮุ่งสาว (ฮุ่ง). -
ฮนฮวาย
แปลว่า : กระเสือกกระสน ทุรนทุราย อย่างว่า ฮนฮวยย้านบาคราญเปื้องแกว่ง ทวนหอดง้าวตำต้องหมู่มาร (กา). -
ฮนฮ้อง
แปลว่า : ร้องรน อย่างว่า ชะแลบนิ้วเกี้ยวกอดหาคอน คอนชะโลมพลอยถืกนมฮนฮ้อง บางยี่เที้ยนแสนแวนพ้นเพื่อน แฮงดั่นดิ้นตีนข้องท่าวหงาย (ฮุ่ง). -
ฮนฮ้อน
แปลว่า : ร้อนรน อย่างว่า ชาวเมืองมวลป่วงวินฮนฮ้อน (กา). -
ฮนเฮ
แปลว่า : กระสับกระส่าย ทุรนทุราย อย่างว่า คื่นคื่นก้องกงแม่สมุทรหลวง ชาวนาคาตื่นเฮฮนย้าน พระก็กลัวตายแท้มีขืนขัดอยู่ เลยเล่าเตินแต่งพร้อมพงศ์เชื้อป่าวไป (สังข์). -
ฮบ
แปลว่า : รบ ต่อสู้ ไก่ตีกันเรียก ไก่ฮบกัน คนรบกันต่อสู้กัน เรียก ฮบกัน ฮบเศิ็ก ก็ว่า อย่างว่า ไปฮบเศิ็กไปฆ่า ไปค้าไปตั๋ว (ภาษิต). -
ฮบฮ่อ
แปลว่า : ตั้งใจรบ อย่างว่า เลือดหลั่งเพี้ยงฟ้าเร่งระงมฝน มารายเต็งดั่งหีนกลางแก้ง พอดีค้นคืนมาฮบฮ่อ บาบ่ยั้งโยงก้าวแกว่งธนู (สังข์). -
ฮบฮาบ
แปลว่า : รบให้ราบ ปราบให้เรียบ อย่างว่า ลือเดชท้าวคุงใคร่อัศจรรย์ จอมใจทานบ่ยอมยังฆ่า สังข์ศรกลั้วมารแฮงฮบฮาบ ม้างหมู่ล้านปุนแพ้โคบคืน (สังข์) เฮาก็ฮบฮาบแพ้หลายท่ากระจัดจวน ยังเล่านองพลมาดั่งเหมือยไหลข้อน แหนแก่ผลควรให้ฮมเพิงคนิงมาก ปางนี้ แต่นั้นโดยแฮ่งฮ้อนเฮวม้าฮีบแฮง (ฮุ่ง). -
ฮมณัง
แปลว่า : ไหว้วอนถึง อย่างว่า บัดนี้เฝือหากทุกข์ขนาดแท้ทูลฮอดฮมเถิงแลเด ขอแก่เทโวตรัสส่องญาณเยืองข้า เมื่อนั้นฮมนังเท้าอินตาตนประเสริฐ เล็งโลกกว้างเห็นท้าวพรากพลอย (สังข์).