ภาษาอีสานมาใหม่ 11573 - 11582 จาก 17431
-
ฮ่ม
แปลว่า : ร่ม ร่มที่ทำด้วยผ้า เรียก ฮ่ม ทำด้วยกระดาษเรียก ฮ่มกระดาษ คันยู อย่างว่า คันเจ้าได้ขี่ม้าอย่ากั้งฮ่มแพรแถม ย้านเจ้าเพพังตกถืกตอตำต้อง (กลอน) ร่มภูเขา เรียก ฮ่มผา เงาของต้นไม้ เรียก ฮ่มไม้. -
ฮม
แปลว่า : รำพึงถึง อย่างว่า เจ้าคอยย้ายเยื้อนยากโฮยแฮง กลายที่นาเนืองเถิงเถื่อนหลวงหลายชั้น อาดูรฮ้อนฮมเถิงนางนาฏ นกฮ่ำฮ้องชมต้องตื่มลาง (สังข์). -
ฮม
แปลว่า : อบด้วยกลิ่นหรือควัน เรียก ฮม อย่างว่า สาวก็ยอผืนผ้าฮมคู้เช็ดมือ (กา) แล้วลูบผ้าฮมกลิ่นกฤษณา (กาไก). -
ฮน
แปลว่า : ดิ้นรน กระวนกระวาย ร้อนรน -
ฮด
แปลว่า : ทา ลูบไล้ ทาหรือลูบไล้ร่างกายด้วยของหอม เรียก ฮด อย่างว่า แม่หอดไห้ทังลูกหิวหาย สองนางฮดลูบเสนสรงเนื้อ พอดีเมี้ยนผืนแพงช้ำสั่ง ให้ท่านแยงยอดฟ้ายากลั้วเผ่าผง แท้เน้อ (สังข์). -
ฮด
แปลว่า : รด สรง สรงโสรจ สรงน้ำเจ้านาย หรือสงน้ำพระเถระ เรียก ฮดสรง หดสรง ฮด หด ก็ว่า อย่างว่า พระบาทเจ้าตนแม่นางจอม ก็ดี บัดนี้กรมถองเถิงถืกคีงบาท้าว ว่าเนอ เมืองปะกันนั้นเงินยางเมืองพ่อ ชาแล้ว เฮาจักฮดแจ่มเจ้าสองท้าวใส่เมือง (ฮุ่ง). -
ฮก
แปลว่า : รก รุงรัง ไม่เตียน สถานที่ที่เต็มไปด้วยสิ่งของที่ไม่ต้องการ เรียก ที่ฮก อย่างว่า ฮกคนได้ใช้ ฮกไม้ได้ฟัน (ภาษิต) หนามฮกกะชิหม้น หนามสนกะชิผ่า ป่าขี้อ้นต้นหน้าชิค่อยถาง (กลอน). -
แหลว
แปลว่า : เหลว สิ่งที่มีลักษณะไม่ข้นเรียก แหลว เช่นน้ำและน้ำมัน เป็นต้น อย่างว่า คื่นคื่นช้างย้องย่างเงยงา มันแหลวไหลอาบคีงคือน้ำ พลกือก้ามเต็มไพรฮ้องโห่ เขาก็จาจีกใส้กินแกล้มนี่นัน (สังข์). -
แหลว (นกชนิดหนึ่ง)
แปลว่า : เหยี่ยว ชื่อนกชนิดหนึ่งในจำพวกนกอินทรีมีหลายชนิด เช่น แหลวแดง แหลวตังบี้ แหลวนกเขา แหลวพานโตน อย่างว่า เชื้อชาติแฮ้งบ่ห่อนเวิ่นนำแหลว แนวหงส์คำบ่บินนำฮุ้ง (ผญา) คือคู่ลูกไก่น้อยรือย้านหย่อนแหลว (สังข์). -
ป้าว
แปลว่า : รอยแผลเป็นขนาดใหญ่ เรียก ป้าว รอยขนาดเล็กเรียก แป้ว.