ภาษาอีสานมาใหม่ 11551 - 11560 จาก 17431
-
ฮ้อย
แปลว่า : ร้อย การนับสิบถึงสิบครั้ง เรียก ฮ้อย ธูปร้อยดอก เรียก ธูปฮ้อยเล่ม เทียนร้อยเล่ม เรียก เทียนฮ้อยเล่ม อย่างว่า ประดับเครื่องพร้อมแถวถี่ถันงาม พรายพรายใสส่องคำเงาแก้ว จอมก็ตามคลองเบื้องบูฮาณเถ้าเก่า แต่งเครื่องแล้วหลายฮ้อยเฮือคำ (ฮุ่ง). -
ฮ้อย
แปลว่า : มาตราชั่งน้ำหนักแบบโบราณคือน้ำหนักสิบบาทเป็นหนึ่งฮ้อย หนักแปดฮ้อยเป็นหนึ่งชั่ง หนักสิบชั่งเป็นหนึ่งหมื่น หนักสิบหมื่นเป็นหนึ่งแสน. -
ฮัก
แปลว่า : ชอบอย่างผูกพันพร้อมด้วยชื่นชมยินดี เรียก ฮัก อย่างว่า ร้อยเทศท้าวเต้าส่งหมายสาร ภูมีฮักบ่วางไปได้ พระก็ยกยอดแก้วไว้เกิ่งนครขวาง (สังข์). -
ฮัก
แปลว่า : ดอกรัก ชื่อพรรณไม้ชนิดหนึ่ง ดอกสีขาว ใช้ร้อยพวงมาลัย เรียก ดอกฮัก. -
ฮ้อน
แปลว่า : มีความรู้สึกตามผิวหนังเหมือนถูกไฟไหม้ เรียก ฮ้อน เช่น ฮ้อนกาย ฮ้อนใจ ฮ้อนแดด ฮ้อนลม ฮ้อนไฟ อย่างว่า ทุกส่ำเชื้อนางนาฏเฮือนหลวง เอากันกองท่าวเททวงฮ้อง ภูมีฮ้อนเฮืองเสียงฮ้องฮ่ำ บัดนี้เสียแก่นต้นเสมอขว้ำขอบเมือง แลนอ (สังข์). -
ฮ่อน
แปลว่า : ร่อนเร่ อาการที่จิตร่อนเร่ไปตามอารมณ์ภายนอก เรียก จิตฮ่อน อย่างว่า เทื่อนี้การพี่เพี้ยงเทียมท่อธรณี ยาว่าเฮียมพาโลเลสสะหาวหาน้อง ดวงคมเพียงพระกูแยงยังแว่น จิตพี่เฮฮ่อนดิ้นกระหายข้อนขาดขวัญ (สังข์). -
ฮ่อน
แปลว่า : บินถลา นกที่บินถลาเรียก นกฮ่อน อย่างว่า คื่นคื่นเค้านครนาคในสมุทร ชาวนาคาตื่นฮนเฮย้าน แหลวหลวงเค้าหัวแดงเดียระดาษ ซูดเซิ่นได้งูน้อยฮ่อนบน (สังข์). -
ฮ่อน
แปลว่า : ร่อน อุ้มลูกแกว่งไปมา เรียก ฮ่อนลูก เอาแกลบใส่ในเขิงแล้วแกว่งไปมา เรียก ฮ่อนฮำ อย่างว่า กะด้งฝัดเข้าเทียวเด้าแต่โมม สองมือโจมเทิงทิกเทิงฮ่อน ให้กูเด้าสาก่อนมันจั่งชิไค มันชิมีกำไรกว่าด้งกว่าด้ง (กลอน). -
ฮอน
แปลว่า : รอน ตัด ฮอนต้นไม้ เรียก ฮอนต้นไม้ ตัดกิ่งไม้ เรียก ฮอนง่าไม้ อย่างว่า ไม้บ่ทันแบกด้าม อย่าได้ฮ่าวฮอนตัด เกรงบ่เถิงภายลุนชิโพดมือเมือหน้า (กลอน). -
ฮอด
แปลว่า : ถึง ไปถึง เรียก เดินฮอด ถึงเวลา ฮอดยาม ถึงดี เรียก ฮอดดี เดินไปถึง เรียก ดั้นฮอด คิดถึง เรียก คึดฮอด อย่างว่า คึดฮอดน้องนอนกรองน้ำตาหลั่ง คันแม่นพังจั่งส้างเพม้างตั้งแต่ดน (กลอน).