ภาษาอีสานมาใหม่ 12381 - 12390 จาก 17431
-
ตาปโส
แปลว่า : ดาบส (ป.) นักบวชผู้ชายเรียก ดาบส อย่างว่า ดาปโสสร้างนิพพานเพียรผนวช (เวส) รือจักไปแสวงด้วยตาปโสสมโพธิ อภิญญาณได้แล้วทะยานล้ำล่วงนำดั่งนั้น (สังข์). -
ตาปลา
แปลว่า : ก้อนเนื้อแข็งที่ขึ้นตามเท้าเพราะการเสียดสีของแข็ง เรียก ตาปา. -
ตาปลา
แปลว่า : เถาวัลย์เปรียง ชื่อพรรณไม้เถาชนิดหนึ่ง เรียก เครือตาปา เครือตาปานี้มี 2 ชนิด คือเครือตาปาที่เกิดบนบกเรียก เครือตาปาโคก ที่เกิดตามน้ำหรือริมน้ำ เรียก ตาปาน้ำ. -
ตาบซาบ
แปลว่า : ลักษณะสิ่งของที่ใหญ่และแบนหย่อนยานลงมา เช่น นมที่ใหญ่แล้วเหี่ยวหย่อนยานลงมา เรียก หย่อนตาบซาบ. -
ตาบข้าง
แปลว่า : สีข้าง ด้านข้าง รอบตัว เราเรียก ตาบข้าง อย่างว่า ว่าบ่มีเครือเกี้ยวสังมาเป็นยามย่าง สองตาบข้างเป็นปุ้มหมากบวบลอย ว่าบ่มีเครือเกี้ยวสังมาเป็นยามย่าง ว่าใต้ล่างบ่กว้างสังมาได้ผูกควาย (ภาษิต). -
ตาบ
แปลว่า : ปะรอยขาด เสื้อผ้าที่ขาดใช้ผ้าปะรอยที่ขาด เรียก ตาบ อนึ่งชายหญิงที่จะแต่งงานกัน ถ้าฝ่ายใดเคยแต่งงานมาแล้ว ถ้าเป็นฝ่ายชายต้องเพิ่มค่าดองขึ้น ถ้าเป็นฝ่ายหยิงต้องลดค่าดองลง ลักษณะเช่นนี้โบราณเรียก ตาบฮ้างตาบหม้าย. -
ตาบ
แปลว่า : ข้าง ฝ่าย ริม อย่างว่า ทุกตาบห้วยไม้ช่อชมบาน พุ้นเยอ ฮีไฮจับกิ่งฮังเฮฮ้อง ภูธรท้าวดาลกระหายหิวหอด มโนโคดแค้นทนท้วงเปลี่ยวใน (ฮุ่ง). -
ตาไน
แปลว่า : นกกระไน ชื่อนกชนิดหนึ่ง เรียก นกตาไน อย่างว่า อุมลัวฮุ้งตาไน แกกะออก จิบก่างกี้เจียผ้ายกระแดบดิน (สังข์). -
ตานา
แปลว่า : เครื่องในของสัตว์จำพวกบดเอื้อง เรียก ตานา เป็นตาเล้กๆ เหมือนตาคันนา คู่กับตาเขิง เรียก ตานา ตาเขิง คันนาตาเขิง ก็ว่า. -
ตานา
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้พุ่มชนิดหนึ่ง ใบเล็ก เรียก ต้นตานา จ่านา ก็ว่า.