ภาษาอีสานมาใหม่ 13331 - 13340 จาก 17431

  • ฉวย
    แปลว่า : คว้าจับ อย่างว่า ฉวยถืกเต้านมคั้นบ่วาง (กา) พระก็ฉวยจักรแก้วกลอยใจจรเมฆ คือคู่ยนตร์ยาตรผ้ายผยองล้ำล่วงบน (สังข์).
  • ฉม
    แปลว่า : กลิ่นหอม เครื่องหอม อย่างว่า ยามใดพระอยู่ส้วมสรงอาบถวายฉม (สังข์).
  • ฉนำ
    แปลว่า : ปี (ข.) ถะหนำ ก็ว่า.
  • ฉนาก
    แปลว่า : ชื่อปลาชนิดหนึ่ง ปากส่วนบนยื่นออกไปข้างหน้า ฟันเหมือนฟันเลื่อยเรียก ปลาฉนาก สะนาก ก็ว่า.
  • ฉก
    แปลว่า : ฉวยเอา แย่งเอา วิ่งราว คนชอบแย่งชิงเอาเรียก คนฉก โกหก ฉกลัก ก็ว่า.

  • แปลว่า : เป็นพยัญชนะพวกอักษรสูง เป็นพวกตาลุชะ คือ เสียงเกิดแต่เพดานปากอีสานอ่านออกเสียงสอ แต่เวลาเขียนเขียนเป็นฉอ.
  • ไจ้ไจ้
    แปลว่า : บ่อยๆ เนืองๆ คิดถึงเนืองๆ เรียก คึดไจ้ไจ้ จีไจ้ จีไจ้จีไจ้ ก็ว่า อย่างว่า เจ้าก็คิดเถิงบารมีธรรมเจ้าอยู่ไจ้ไจ้ (เวส).
  • ไจ้
    แปลว่า : ชื่อปีที่หนึ่งในจำนวนสิบสองปี คือ ปีไจ้=ปีชวด ปีเป้า=ปีฉลู ปียี่=ปีขาล ปีเหม้า=ปีเถาะ ปีสี่=ปีมะโรง ปีไส้=ปีมะเส็ง ปีชะง้า=ปีมะเมีย ปีมด=ปีมะแม ปีสัน=ปีวอก ปีเฮ้า=ปีระกา ปีเส็ด=ปีจอ ปีไค้=ปีกุน. คัด เลือก คัดสิ่งเสียออกจากสิ่งดีเรียก ไจ้ ไซ้ ก็ว่า.
  • ไจ
    แปลว่า : ด้ายที่ปั่นเต็มไนแล้วเก็บออกมาเรียกฝ้ายหนึ่งไจ สิบไจเท่ากับหนึ่งปอย. กรอง เกรอะ ต้มปลาร้าแล้วกรองเอาแต่น้ำ เรียก ไจปลาแดก เกรอะปลาแดก เตอะปลาแดก ก็ว่า.
  • ใจฮู้
    แปลว่า : ผู้รู้จักบุญคุณ เรียก ใจฮู้ อย่างว่า ผ่อเห็นฮวานฮวานส้วยวันเวียนตกต่ำ บุตตะราชเจ้าใจฮู้ฮ่ำคุณ (สังข์).