ภาษาอีสานมาใหม่ 7763 - 7772 จาก 17431
-
หม่อมหล้า
แปลว่า : เมียน้อยของขุนนาง เรียก หม่อมหล้า อย่างว่า ดีท่อเจ้าหล้าน้อยน้องท่านทังหก อังคารศุกร์ฮ่วมในกงแก้ว หมอก็วางสอไว้ทูลถวายซ้องพระเนตร ดีท่อเจ้าหม่อมหล้าหอซ้อยโชคมี พระเอย (สังข์). -
หม้อม
แปลว่า : เศร้าโสก ตรอมใจ อย่างว่า ทังเมืองหม้อมกลัวเข็ญขวางใหญ่ ผิดแพ่งชั้นเชียงล้านแต่ลาง ว่าเนอ (สังข์) ตรัสว่าไว้ฮ้อยคู่ไถเฝือ สามพันปลายหมู่เลวเลยพร้อม นูเนือเนื้อนางจอมเทียมลูก กระสันโศกหม้อมยินใบ้บ่สะเบย (ฮุ่ง). -
หม่อม
แปลว่า : เรียกสตรีที่เป็นเมียของขุนนางว่าหม่อม อย่างว่า ก็จิ่งมอบหม่อมให้ถวายไท้เมื่อลุน (สังข์). -
หม่อม
แปลว่า : เรียกภิกษุที่บวชใหม่ว่า หม่อม เช่น ชื่อสี เรียก หม่อมสี ชื่อสา เรียก หม่อมสา. -
หมอบ
แปลว่า : อาการที่ยอบตัวลงให้ขาและแขนราบกับพื้น เรียก หมอบ อย่างว่า เจ้านายฮ้ายให้หมอบให้คลาน คนพาลดีให้หนีสิบโยชน์ (ภาษิต) หมอบหมอบเข้าหัวเท้าง่ายาง ย่างย้งย้งหัวแทบขี้ดิน (เสียว). -
หมอนแฮ
แปลว่า : หมอนที่ทำด้วยผ้าละเอียดเป็นตาขิด เรียก หมอนแฮ อย่างว่า บาไทเท้าหมอนแฮเฮียงพี่ (สังข์). -
หมอนสี่เหลี่ยม
แปลว่า : หมอนที่เย็บด้วยผ้าตาขิดรูปสี่เหลี่ยม มีลูกภายในหกถึงแปดลูก เรียก หมอนสี่เหลี่ยม. -
หมอนมาศ
แปลว่า : หมอนสามเหลี่ยม ที่ขอบและหน้าหมอนขลิบคำ เรียก หมอนมาศ อย่าว่า เสื้อสาดพร้อมหมอนมาศขันสลา (ผาแดง). -
หมอนเทิ้ง
แปลว่า : หมอนสามเหลี่ยม ใช้สำหรับนั่งพิง เรียก หมอนเทิ้ง หมอนเท้า หมอนอิง ก็ว่า อย่างว่า กับทังมุ้งม่านกั้นหมอนเท้าหน่วยดี (ขูลู). -
หมอนตะพาบ
แปลว่า : หมอนที่ทำเป็นรูปสี่เหลี่ยมบาง มีลักษณะเหมือนปลาฝาหรือตะพาบน้ำ เรียก หมอนตะพาบ.