ค้นหา "ด่า" 31 - 40 จาก 133
-
กะมึด
แปลว่า : ลิงกังตัวใหญ่เรียก กะมึด อย่างว่า พี่นี้แนวกะมึดเถ้าลิงกังก้นขี้ด่าง เฮ็ดคู้ยู้ค้างย้างปลายไม้แค้นหมากเค็ง (ผญา). -
กะเล็น
แปลว่า : ชื่อพรรณไม้ดอกชนิดหนึ่ง สีขาว ดอกมีกลิ่นหอม เรียก ดอกกะเล็น อย่างว่า มีดอกด้ายช้าค่างเครือสะเทิน กาวกะเล็นเกียงกลิ่นหอมโฮยเฮ้า ฟันยินยูงสูรผู้สันดอยดังมี่ ค่างด่างช้างเสียงห้าวแกว่งกระดิง (สังข์). -
กันดาร
แปลว่า : อัตคัด, ขัดสน, ลำบาก ป่าดงที่เต็มไปด้วยเสือสางไปมาลำบากเรียก ทางกันดาร อย่างว่า ข้าก็พลัดพรากบ้านข้ามด่านกันดาร (ผาแดง). -
จุบ
แปลว่า : ชุบ ย้อม ชุบหรือย้อมเรียก จุบ ย้อมครามเรียก จุบคราม ยอมครั่งเรียก จุบครั่ง ย้อมมะเกลือเรียก จุบหมากเกลือ ย้อมเขเรียก จุบเข ย้อมด่างเรียก จุบดั่ง. -
ขมอน
แปลว่า : ด่านเก็บภาษี ด่านเก็บภาษีสมัยโบราณเรียก ขมอน ปัจจุบันเรียก ขนอน อย่างว่า เจ้าปากแล้วให้มอบแองคอน ทางเดินไกลาดลีมมวลหั้น เอาขมอนเที้ยนทุกอันเวนมาก ทุกที่อ้างเมืองนั้นว่าเกษิม (ฮุ่ง). -
ขั้น
แปลว่า : กั้น, กาง สิ่งที่กั้นกางให้ห่างกันเป็นระยะ เรียก ขั้น เช่น ภูเขาสองลูกมีป่าไม้กั้นกลางไว้ อย่างว่า เห็นแต่ภูเขาขั้นเฮียงกันเป็นหลั่น ดงด่านด้าวไพรกว้างอยู่กลาง (สังข์). -
ขาด
แปลว่า : ทะลุ, ฉีก อย่างว่า เสื้อขาดหลังไปตาบกะหน่องไก่ เสื้อขาดไหล่ไปตาบกะหน่อลิง เสื้อขาดข้างไปด่างเขาควาย (กลอน). -
ขี้
แปลว่า : สิ่งที่มีลักษณะน่าเกลียด น่ากลัว น่าเบื่อหน่าย ก็เรียก ขี้ เช่น พ่อแม่เป็นขี้ข้าลูกเป็นขี้ข้าต่อ เรียก ขี้ครอก คนโง่เง่าเต่าตุ่น ไม่รู้จักต้นปลายสายเหตุเรียก ขี้โง่ ชอบบ่นจู้จี้จุกจิก เรียก ขี้จ่ม ชอบดุด่าว่ากล่าวด้วยคำหยาบคาย เรียก ขี้ด่า. -
เขียว
แปลว่า : ไปมาอย่างรีบร้อนเรียก เขียว เขียวค่ำเขียวคืน เขียวค่ำย่ำคืน ก็ว่า อย่างว่า แล้วล่วงเท้าดอยมาศเมือเมืองเขียวคืนคุงด่านตูเขาท้วง เขาก็ยวงทวนเท้าทวารดูตั้งเครื่อง คนแล่นเล้นลีล่ายแห่เมือ (สังข์). -
โค็ยตาล
แปลว่า : งวงตาล งวงของต้นตาลเรียก โค็ยตาล โค็ยตาลเผาเป็นด่างย้อมผ้าได้ และกรองเอาน้ำตาลได้.