สะออน ออนซอน ความหมายต่างกันหรือไม่อย่างไร

ภาษาอีสาน เป็นภาษาที่มีความหลากหลาย มีรายละเอียดปลีกย่อย แยกไปอีกหลายภาษาตามแต่ละท้องถิ่นหรือพื้นที่นั้น ๆ แต่ภาษาอีสานก็มีคำหรือศัพท์กลาง ๆ  ที่สามารถเข้าใจกันได้ในหมู่ชาวอีสาน

คำศัพท์ภาษาอีสานหลาย ๆ คำมีความหมายใกล้เคียงกัน แต่ก็จะใช้แตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ บริบทที่กำลังพูด บุคคลที่พูดด้วย หรือขึ้นอยู่กับพื้นที่แต่ละท้องถิ่นแตกต่างกันไป และคำศัพท์ภาษาอีสานที่มักจะสร้างความสับสนให้แก่คนภาคอื่นหรือแม้กระทั่งคนอีสานเองแท้ ๆ ยังสับสนว่าควาหมายของสองคำนี้แตกต่างกันยังไง นั่นก็คือคำว่า สะออน กับ ออนซอน

สะออน แปลว่า

ข้อมูลจากพจนานุกรมภาษาอีสาน ได้ให้ความหมายของคำว่า สะออน ว่า

เป็นภาษาพูด (ควมเว้า) ของชาวอีสาน มีความหมายว่า ชอบใจ, พอใจ, ติดใจ, ปลื้ม, น่าชมเชย

ยกตัวอย่างประโยคและสถานการณ์ที่ใช้คำว่า สะออน เช่น อ้ายหำแหล่ เดินไปเจอมะม่วงที่กำลังออกลูกเต็มต้น รู้สึกตื่นเต้นและชมเชยว่าต้นมะม่วงต้นนี้ลูกดก อ้ายหำแหล่จึงพูดขึ้นว่า

ป้าด คือดกคักแท้ เป็นตาสะออนคัก

และคำว่า สะออน ก็ยังมีอีกความหมายหนึ่งที่แปลว่า ง้อ, สนใจ, เห็นค่า, ให้ความสำคัญ ตัวอย่างประโยคและสถานการณ์ที่ใช้คำว่า สะออน เช่น

สะออนเขาหลายกะไปนำเขาโลด แปลว่า ถ้าชอบเขามากนักก็หนีตามเขาไปเลยสิ

หรือสมมุติเหตุการณ์ที่ชายหญิงทะเลาะกัน แล้วฝ่ายชายก็หนีไปจากฝ่ายหญิง แต่ฝ่ายผู้หญิงไม่รู้สึกว่าผู้ชายสำคัญไม่คิดจะง้อหรือต้องการให้กลับ ผู้หญิงจึงพูดไปว่า

ไปโลด บ่สะออนดอก แปลว่า ไปเลยนะ ไม่ง้อหรอก อยากไปไหนก็ไป

ออนซอน แปลว่า

พจนานุกรมภาษาอีสาน ได้ให้ความหมายของคำว่า ออนซอน แปลว่า

รู้สึกประทับใจ ชอบใจเป็นอย่างมาก ปลื้มปริ่ม

ยกตัวอย่าง สมมุติเราเจอด็กคนหนึ่ง กำลังล้างจานซักผ้าทำงานบ้านอย่างขยันขันแข็ง แล้วเรารู้สึกชื่นชมและดีใจแทนคนเป็นพ่อเป็นแม่ว่ามีลูกว่านอนสอนง่ายช่วยงานพ่อแม่ เราก็จะพูดขึ้นว่า

ลูกผู้ได๋ฮู้จักความ เป็นตาออนซอนหลาย แปลว่า ลูกใครก็ไม่รู้ ว่านอนสอนง่าย รู้สึกประทับใจชอบใจเป็นอย่างมาก

และคำว่า ออนซอน ก็ยังมีอีกความหมายที่คล้ายกับคำว่า สะออน คือ ง้อ, สนใจ, เห็นค่า, ให้ความสำคัญ ยกตัวอย่างคำว่า ออนซอน ที่ใช้ในความหมายนี้  สมมุติเหตุการณ์แม่รู้สึกห่วงลูกสาวที่เศร้าเสียใจเพราะโดนผู้ชายทิ้งไป แม่จึงพูดว่า

อย่าไปออนซอนเขาหลาย เขาบ่แม่นคนดีดอก แปลว่า อย่าไปเห็นค่าหรือให้ความสำคัญกับผู้ชายแบบนี้เลย เขาไม่ได้เป็นดีพอที่เราจะต้องไปสนใจ

สะออน ออนซอน เหมือนกันหรือต่างกันอย่างไร

สรุปแล้วคำว่า สะออน กับ ออนซอน มีความหมายใกล้เคียงกัน นั่นคือ เป็นความรู้สึกชอบใจ ชื่นชม แต่คำว่า สะออน จะมีความรู้สึกว่าอิจฉาเล็กน้อย (อยากเป็นอย่างนั้นบ้าง) แต่คำว่า ออนซอน จะเป็นความรู้สึกชื่นชมเพียงอย่างเดียว (ไม่ได้มีความอยากได้หรืออยากเป็นอย่างนั้น)  และทั้งคำว่า สะออน และ ออนซอน ก็แปลว่า ง้อ สนใจ ให้ค่า ให้ความสำคัญ ด้วยเหมือนกัน

สรุปว่า สะออน และ ออนซอน มีความหมายเหมือนกัน ขึ้นอยู่กับสถานการณ์และบริบท ถ้าเอาไปพูดกับคนอีสานก็เข้าใจได้ไม่มีปัญหา แต่ถ้าต้องการสื่อสารให้ตรงก็ต้องเลือกใช้ให้ถูกตามสถานการณ์และบริบทนั้น ๆ ไปครับ

อย่าลืมไปใช้งานพจนานุกรมภาษาอีสาน มีทั้งคำศัพท์อีสานใหม่ ๆ ประโยคตัวอย่างภาษาอีสาน คำค้นอีสานยอดฮิต ภาษาอีสานวันละคำ และสามารถตั้งกระทู้พูดคุยกันได้ที่โสเหล่ อย่าลืมมาเว่านัวหัวม่วนนำกันเด้อพี่น้อง