ภาษาอีสานทั้งหมด 1431 - 1440 จาก 17431
-
กลางแก่ง
แปลว่า : บริเวณ, สนาม บริเวณหรือสนามเรียก แก่ง อีกอย่างหนึ่ง น้ำที่ท่วมทุ่งท่วมนา เรียก น้ำแก่ง สถานที่ตรงกลางหรือสิ่งที่กล่าวมาเรียก กลางแก่ง. -
กลางแก้ง
แปลว่า : แก่ง พืดหีนที่ขวางทางน้ำไหลเรียก แก้ง เช่น แก้งสะพือ แก้งตะนะ เป็นต้น อย่างว่า ป๋าพี่ไว้กลางไฮ่แกมหมู่กา ป๋าพี่ไว้กลางนาแกมหมู่แฮ้ง ป๋าพี่ไว้กลางแก้งแข้ชิกินพี่แล้ว (ผญา). -
กลางคน
แปลว่า : คนที่ไม่หนุ่มและไม่แก่ ถ้ากำหนดอายุแปดสิบปีที่เป็นอายุขัย คนผู้มีอายุสี่สิบปี เรียก คนกลางคน. -
กลางคืน|กลางเว็น
แปลว่า : ระยะเวลาที่ไม่มีแสงพระอาทิตย์เรียก กลางคืน ระยะเวลาที่ไม่มีแสงพระจันทร์ เรียก เวลากลางเว็น กลางวัน ก็ว่า อย่างว่า กลางคืนเป็นนกเต็น กลางเว็นเป็นนกเค้า มื้อเช้าเป็นแมวโพง (ภาษิต). -
กลางแจ้ง
แปลว่า : ที่แจ้ง, ที่สว่าง, ที่ไม่มืด สถานที่ที่ไม่มืดเรียก กลางแจ้ง อย่างว่า แจ้งขอให้แจ้งจั่งดาว ขาวขอให้ขาวจั่งฝ้าย ใสงามจั่งแว่น อย่าได้เป็นคู้มู้เค้าเม้าเป็นหม้งทั่วโต (บ.). -
กลางดง
แปลว่า : สถานที่ตรงกลางระหว่างดงเรียก กลางดง อย่างว่า ใจประสงค์สร้างกลางดงกะว่าท่ง ใจขี้คร้านกลางบ้านกะว่าดง (ผญา). -
กลางดิน
แปลว่า : คนที่ไม่มีหลักแหล่ง ขอขบนบกิน ค่ำไหนนอนนั่น เรียก นอนกลางดินกินกลางทราย. -
กลางเมือง
แปลว่า : ตรงกลางเมือง เรียก กลางเมือง. -
กล้าม
แปลว่า : เริ่มแข็ง เช่น ต้มขี้ผึ้ง เวลาขี้ผึ้งแข็งตัวเรียก ขี้ผึ้งกล้าม เนื้อที่ย่างพอน้ำเหลืองตก เนื้อหดตัวเรียก เนื้อกล้าม เมฆที่รวมตัวกันเป็นก้อนเรียก เมฆกล้าม หรืออากาศกล้าม อย่างว่า อากาศกล้ามแมนมากมาคอย (สังข์). -
กล้าม
แปลว่า : ข้น เลือดที่ถูกดินทรายดูดจนกลายเป็นเลือดข้น เรียก เลือดกล้าม อย่างว่า เลือดหลั่งล้นไหลก้ามกาดดิน (กา).