ภาษาอีสานทั้งหมด 1461 - 1470 จาก 17431
-
กลุ้ม
แปลว่า : ห้อมล้อม เช่น การแห่เจ้านายจะมีคนไปห้อมล้อมจนมองไม่เห็น เรียก กลุ้ม กลุ้มหุ้ม ก็ว่า อย่างว่า เขาก็เชิญกุมารีสู่ยานคนกลุ้ม (กา). -
กลุ้ม
แปลว่า : ปกคลุม เช่น เวลาฝนจะตกมีเมฆหมอกจนมองไม่เห็นท้องฟ้า อย่างว่า มีแต่เหมือยหมอกกลุ้มกวมกั้งมืดมัว (กา) ทมทมก้องลมนองฟ้าห่วน มารมืดกลุ้มกันเข้าหมื่นแถว (สังข์). -
กวง
แปลว่า : เช่นในเรือนเรียก กวงเฮื้อน ในใจเรียก กวงใจ กวงมโน ก็ว่า อย่างว่า ภูชัยท้าวคนิงฮ่ำในทวง ลอนท่อไสยายังเยืองเฮฮนฮ้อง กวงมโนท้าวยินกระสันง้อมม่วน หลับบ่ได้ดีค้อยฮุ่งดาย (ฮุ่ง). -
กวง
แปลว่า : ไกล ไกลมากเรียก กวงไกล อย่างว่า มหานทีเบญจาอยู่กวงไกลฮ้าย (ลึบ). -
ก่วง
แปลว่า : ใส เช่นน้ำใสเรียก น้ำก่วง จ่วง ก่วงจ่วง ก็ว่า. -
กวด
แปลว่า : เข้มงวด, กวดขัน เช่น สั่งให้ทำงานให้สำเร็จเรียบร้อยและรวดเร็ว เรียก กวด กวดขัน ก็ว่า. -
กวดตวด
แปลว่า : สีคล้ำ เช่น เวลาฝนจะตกเมฆตั้งเค้าท้องฟ้ามืดครึ้ม ฟ้าสีน้ำเงินแก่เรียก ฟ้าแหล้กวดตวด กาดตาด ก็ว่า. -
กวน
แปลว่า : คนให้เข้ากัน เช่น คนเข้าปาด คนเข้าหลุ้ง คนเข้าปุ้น อย่างว่า อย่าได้เสียแฮงได้เป็นคนนำเพิ่น หลานเอย คนให้คนฮอดก้นเหนียวตุ้ยจั่งแม่นคน (ย่า). -
ก้วน
แปลว่า : เสวียน เศษผ้าหรือขี้ตอกที่ขดเป็นวงกลม ใช้ตอกมัดเป็นเปราะๆ สำหรับรองก้นหม้อ เรียก ก้วนหม้อ คว้านหม้อ ค้วนหม้อ ก็ว่า -
กวม
แปลว่า : ครอบ, คร่อม เช่น ปลูกเรือนคร่อมตอ เรียก ปลูกเฮือนกวมตอ ยืนคร่อมศีรษะเรียก ยืนกวมหัว สวมศีรษะเรียก กวมเกล้า อย่างว่า สะไย่พร้อมพลนอบมัสการ มาลาเลียนทอดทูลจอมเจ้า ฮองฮองหน้าฝูงศรีสาวถ่าว ประดับดอกไม้กวมเกล้าหื่นหอม (สังข์).